Ngày 4/4/2018, theo thông tin từ Trung tâm Chống độc - Bệnh viện Bạch Mai, hiện bệnh nhân Sùng Diêu Hồng (52 tuổi, Hà Giang) - nạn nhân cuối cùng trong gia đình gồm 4 người bị ngộ độc nấm trước đó đã tỉnh táo, tiếp xúc được, tuy nhiên theo các bác sĩ, đến giờ vẫn chưa thể khẳng định được bệnh nhân có hoàn toàn ổn định hay không. Điều đáng nói là 3 người thân khác của bệnh nhân đã tử vong trước đó do tình trạng ngộ độc nấm quá nặng.
BS. Nguyễn Tiến Dũng đang thăm khám cho BN Sùng Diêu Hồng
Sau bữa sáng, cả 4 người trong gia đình cùng vào viện
Trước đó vào lúc 7 giờ ngày 28/3/2018 tại thôn Khâu Mèng thuộc xã Thuận Hòa, huyện Vị Xuyên, tỉnh Hà Giang, ông Sùng Diêu Hồng (sinh năm 1966) là chủ hộ đã đi hái nấm về nấu ăn sáng cho cả gia đình cùng ăn. Bữa ăn sáng gồm 4 người: Ông Sùng Diêu Hồng, bà Thào Thị Vá (sinh năm 1970) là vợ ông Hồng; chị Ly Thị Pà (sinh năm 1995) là con dâu ông Hồng và anh Sùng Văn Hoàng (sinh năm 1990) là con trai ông Hồng. Rất may còn một số người trong gia đình nhờ vắng mặt trong bữa ăn đó nên đã thoát chết. Đến khoảng 15 giờ cùng ngày (khoảng 8 giờ sau ăn) cả 4 người xuất hiện dấu hiệu nôn, đau bụng, chóng mặt, tiêu chảy toàn nước giống như bị tả. Đến khoảng 23 giờ 30 ngày 28/3, anh em trong gia đình đã đưa cả 4 nạn nhân đi cấp cứu tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Hà Giang. Do nhiễm độc quá nặng không thể cứu chữa được nên chỉ trong 2 ngày 31/3 và 1/4 anh Sùng Văn Hoàng (con trai ông Hồng) và bà Thào Thị Vá (vợ ông Hồng) đã tử vong. Đến 17 giờ ngày 2/4, chị Ly Thị Pà (con dâu ông Hồng) cũng đã tử vong tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Hà Giang. Đến lúc này, ông Sùng Diêu Hồng cũng đã trong tình trạng nguy kịch nên được chuyển về Bệnh viện Bạch Mai điều trị.
Theo BS. Nguyễn Tiến Dũng, Trung tâm Chống độc - Bệnh viện Bạch Mai, bệnh nhân Sùng Diêu Hùng được chuyển đến Trung tâm vào ngày thứ 5 sau khi ăn nấm độc, trong tình trạng còn đau bụng, huyết áp, mạch ổn định, tuy nhiên xét nghiệm vẫn có rối loạn cô đặc máu, men gan tăng cao. Bên cạnh việc điều trị tích cực cho bệnh nhân, Trung tâm Chống độc cũng phối hợp với Khoa Thăm dò chức năng làm thủ thuật “Dẫn lưu mật mũi” với mục tiêu để thải trừ trực tiếp chất độc từ gan qua ống mật chủ ra ngoài. Đây làm một thủ thuật rất mới có nhiều ý nghĩa trong điều trị thải độc được các bác sỹ Bệnh viện Bạch Mai ứng dụng - hy vọng góp phần cứu sống bệnh nhân. Hiện bệnh nhân tỉnh táo, có thể tiếp xúc được xong theo các bác sĩ, đến giờ vẫn chưa thể khẳng định được bệnh nhân có hoàn toàn ổn định hay không.
Với mắt thường không thể phân biệt nấm độc và nấm lành
Tuyệt đối không hái nấm hoang dại để ăn
Chia sẻ với chúng tôi, BS. Dũng cho biết thêm: Loại nấm mà bốn người trong gia đình ông Hồng ăn phải là loại nấm gây ngộ độc chậm. Đây là loại nguy hiểm, thường gây chết người sau khi ăn chỉ 1 mũ nấm, do viêm gan nhiễm độc phá huỷ tế bào gan, suy gan cấp, dẫn đến hôn mê gan. Các biểu hiện xuất hiện muộn sau khi ăn từ 6-40 giờ (thường là 12-18 giờ): Bệnh nhân buồn nôn, nôn nhiều, tiêu chảy liên tục như tả, kéo dài 1-2 ngày, gây mất nước và rối loạn điện giải, trụy mạch, tiểu ít hoặc vô niệu. Sau đó, các biểu hiện tiêu biến hết, bệnh nhân và thầy thuốc dễ hiểu nhầm là bệnh đã khỏi nhưng vài ba ngày sau sẽ xuất hiện tình trạng viêm gan: vàng mắt, vàng da, chán ăn, đầy bụng, mệt mỏi, dần dần người bệnh sẽ mê sảng rồi hôn mê sâu (hôn mê gan do suy gan), xuất huyết nhiều nơi (dưới da, niêm mạc, tiểu ra máu...), và cuối cùng là tử vong.
Ths. BS. Nguyễn Trung Nguyên - Phụ trách Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai cho biết, thời điểm cuối xuân - đầu hè, bắt đầu vào mùa nấm phát triển nhiều, hay xảy ra ngộ độc nấm. Không thể phân biệt nấm lành hay nấm độc nếu chỉ dựa vào hình dạng, màu sắc nên bác sĩ khuyến cáo người dân tuyệt đối không nên hái nấm hoang dại để ăn. Hiện nay có rất nhiều chủng loại nấm, nhiều loại có giá trị dinh dưỡng cao, mùi vị thơm ngon; có loại còn được dùng như là thuốc bổ “thần dược”. Tuy nhiên cũng có không ít loài nấm độc gây chết người nếu ăn phải. Trên thế giới hiện có hơn 5.000 loại nấm, trong đó có khoảng hơn 100 loài nấm độc mà về hình dáng bề ngoài rất khó phân biệt giữa nấm lành (ăn được) và nấm độc gây chết người. Cấp cứu và điều trị ngộ độc nấm rất tốn kém nhưng tỷ lệ tỷ vong rất cao (trên 50%), có những gia đình đã tử vong cả nhà sau khi ăn phải nấm độc.
BN Sùng Diêu Hồng vẫn đang được điều trị tích cực và theo dõi sát sao
Vì vậy, để an toàn, người dân chỉ nên ăn những loại nấm được nuôi trồng, đã biết chắc chắn chủng loại nấm, nguồn gốc nấm, đảm bảo là ăn được mà không bị ngộ độc. Hoàn toàn không nên và không thể dựa vào hình thái, màu sắc cây nấm để phân biệt nấm lành hay nấm độc. Càng không nên ăn thử để khám phá. Các loại nấm độc kể cả sau khi đun nấu ở nhiệt độ 2000C, độc tố vẫn bền vững không bị phá hủy. Bản thân đã từng ăn nấm mọc hoang không bị ngộ độc cũng không có nghĩa là bạn sẽ không sao nếu ăn tiếp. Động vật ăn thử không bị ngộ độc nhưng khi con người ăn vào vẫn có thể bị ngộ độc như thường. Còn trường hợp chẳng may ăn phải nấm nghi độc, nên gây nôn bằng cách lấy bàn chải chà sâu bề mặt lưỡi, sau đó đưa nạn nhân đến cơ sở y tế gần nhất để được xử trí kịp thời.
Bài, ảnh: Mai Thanh
