Phòng Công tác xã hội, Bệnh viện Bạch Mai được thành lập từ 28/5/2015 với đặc thù một phòng công tác xã hội của bệnh viện đa khoa hạng đặc biệt trong cả nước. Tính đến nay, phòng có tất cả 16 nhân sự gồm 1 Trưởng phòng, 1 Phó trưởng phòng, Tổ Hành chính và quản trị nguồn lực, Tổ Truyền thông Giáo dục sức khỏe và Tổ Hỗ trợ người bệnh.
Mặc dù ra đời không sớm so với nhiều bệnh viện khác nhưng đến nay phòng Công tác xã hội (CTXH) BV Bạch Mai đã từng bước ổn định tổ chức và mô hình hoạt động, khẳng định được vị trí, vai trò của mình trong các hoạt động hỗ trợ, tư vấn giải quyết các vấn đề về CTXH cho người bệnh và người nhà người bệnh (gọi chung là người bệnh – NB) trong quá trình khám chữa bệnh (KCB); Thông tin, truyền thông và phổ biến, giáo dục pháp luật; Vận động tiếp nhận tài trợ; Hỗ trợ nhân viên y tế; Đào tạo, bồi dưỡng phát triển nghề CTXH; Tổ chức đội ngũ cộng tác viên làm CTXH của bệnh viện; Tổ chức các hoạt động từ thiện, CTXH tại cộng đồng; Thực hiện các nhiệm vụ khác khi được bệnh viện phân công, theo hướng dẫn tại Thông tư 43/2015/TT-BYT.
Với mục đích giao lưu, học tập, trao đổi kinh nghiệm, từ 25 - 30/11/2019, Phòng đã có chuyến thăm quan học tập tại Trung tâm chăm sóc sức khỏe tâm thần Bali (Bali Psychiatrie Center) và Bệnh viện Chang Gung của Đài Loan.
Là một trong những Trung tâm chăm sóc sức khỏe tâm thần lớn tại Đài Bắc, Trung tâm chăm sóc sức khỏe tâm thần Bali gồm 4 hợp phần điều trị nội trú, ngoại trú, nhà trung chuyển và viện dưỡng lão. Khu điều trị nội trú có 300 giường bệnh chia thành hai đơn vị điều trị bệnh cấp tính, và mãn tính. Khu điều trị chăm sóc bệnh nhân ngoại trú là nơi người bệnh sau khi điều trị ổn định nếu có nguyện vọng sẽ được chuyển đến. Hàng ngày họ được hướng dẫn, rèn luyện các kỹ năng sống cơ bản để tự phục vụ bản thân, tham gia các hoạt động hướng nghiệp và lao động phù hợp với tình trạng bệnh lý, năng lực, sở trường và nguyện vọng cá nhân.
Nhà trung chuyển được coi như chiếc cầu nối giúp bệnh nhân nhanh chóng tái hoà nhập cộng đồng. Bệnh nhân sống tại đây ngoài việc có thể tham gia tất cả các hoạt động tại khu điều trị nội trú, họ còn được đào tạo các kỹ năng tổ chức cuộc sống (cùng thảo luận sắp xếp ngôi nhà, làm vườn, dọn dẹp, tổ chức các hoạt động thể chất….). Những bệnh nhân có kỹ năng và sức khoẻ tốt hơn được tham gia các hoạt động kiếm ra tiền, có thể ra ngoài làm việc được hưởng lương. Trung tâm đề cao khuyến khích người bệnh tham gia vào các hoạt động xã hội cũng như khẳng định vai trò tự chủ của mình trong cuộc sống và không bị xã hội kỳ thị. Tại đây đã có 2 người bệnh trở thành nhân viên chính thức của trung tâm, nhiều người bệnh được giao các công việc dọn dẹp, vệ sinh, đưa công văn, giấy tờ, bán hàng siêu thị trong trung tâm...
Nhân viên xã hội tại Trung tâm sức khỏe tâm thần Bali là một thành viên trong ekip điều trị người bệnh trong suốt quá trình điều trị tới khi họ tái hòa nhập cộng đồng. Với 22 thành viên, gồm 15 nhân viên CTXH (có chứng chỉ hành nghề do chính phủ cấp) và 7 nhân viên quản lý ca, Phòng công tác xã hội Trung tâm sức khỏe tâm thần Bali được đảm nhiệm 4 chức năng chính: Tích hợp nguồn lực; Nghiên cứu, đào tạo phát triển nghề công tác xã hội; Tham gia hoạt động trị liệu và công tác hành chính.
Khác với Trung tâm chăm sóc sức khỏe tâm thần Bali, cơ sở y tế thứ 2 Phòng công tác xã hội Bệnh viện Bạch Mai tới học tập là Bệnh viện Chang Gung Memorial cơ sở Linkou - là 1 hệ thống bệnh viện tư nhân đa khoa lớn nhất Đài Loan với 9 cơ sở trên cả nước. Hoạt động CTXH tại đây có những màu sắc khác biệt. Với 3.000 giường bệnh, phòng CTXH có 40 nhân sự trong đó 35 nhân viên CTXH có chứng chỉ hành nghề, đáp ứng chỉ tiêu 100 giường bệnh/1 cán sự xã hội do chính phủ qui định. Phòng có 1 trưởng phòng, 3 nhân viên phụ trách các công việc hành chính, 3 nhân viên phụ trách hoạt động CTXH cộng đồng, 3 nhân viên phụ trách hoạt động tình nguyện viên và 30 nhân viên công tác xã hội chuyên nghiệp chia phụ trách, tham gia hoạt động trị liệu tại các khoa lâm sàng.
Phòng CTXH của Chang Gung cơ sở Linkou quản lý trên 700 tình nguyện viên, mỗi ngày có khoảng 120- 130 người tham gia hỗ trợ NB từ sáng đến chiều. Họ là người có tuổi, đã nghỉ hưu, thậm chí là cả những NB đã được điều trị khỏi – làm việc rất nhiệt tình và tâm huyết. Họ làm những người hướng dẫn người bệnh khi tới khám hoặc tham gia hỗ trợ tổ chức các sự kiện, chương trình trong những dịp kỷ niệm đặc biệt, dẫn các đoàn đi thăm quan BV, chụp ảnh cho các hoạt động của BV. Nhân viên CTXH tại các khoa lâm sàng đảm nhiệm việc trợ giúp người bệnh giải quyết các vấn đề xã hội như: vấn đề bảo hiểm, kinh phí điều trị, hỗ trợ tâm lý, và các mối quan hệ gia đình, xã hội…
Bên cạnh đó, mô hình chăm sóc toàn diện cho người cao tuổi và bệnh nhân ung thư giai đoạn cuối tại Nhà Điều dưỡng hay khu vực tâm linh dành cho người bệnh cũng là những hoạt động CTXH thực sự hiệu quả, phù hợp và cần thiết với văn hóa và người dân Việt Nam.
Thay mặt đoàn công tác, BSCKII. Phạm Thị Bích Mận - Trưởng Phòng Công tác xã hội, Bệnh viện Bạch Mai gửi lời cảm ơn sâu sắc tới tổ chức Healthy Asia và giáo sư Duujian Tsai đã hỗ trợ để đoàn tổ chức thành công đợt học tập này. Cùng với các học viên nhận chứng chỉ Dịch vụ Công tác xã hội trong bệnh viện và cộng đồng từ giáo sư Duujian Tsai, Bác sĩ Mận khẳng định: “cơ hội Đến Chang Gung Memorial lần này đã đem lại cho chúng tôi một năng lực tích cực, chúng tôi thêm vững tin vào những bước đi đầu tiên của mình, hoạt động CTXH của chúng tôi đã đi đúng hướng. Trong tương lai không xa, tại Việt Nam khi mô hình phòng CTXH trong các bệnh viện được hoàn thiện, với nguồn nhân lực phù hợp được xác định theo chỉ tiêu giường bệnh, với những quy định cụ thể về chuẩn năng lực, nhân viên CTXH sẽ được đào tạo, bồi dưỡng những kỹ năng chuyên nghiệp cần thiết để có thể tham gia hiệu quả trong một e kip điều trị toàn diện cho người bệnh”.
Bạch Mai
