Chuẩn bị kỹ lưỡng
Phát hiện bệnh từ tháng 10.2011 sau một đợt sốt không rõ nguyên nhân, chị Phương được điều trị bằng phương pháp hóa trị tại BV Bạch Mai. Tuy nhiên, sau một thời gian ngắn ổn định, các xét nghiệm cho thấy bệnh nhân mắc thể bệnh dễ tái phát sớm.
Với những trường hợp này thì ghép tế bào gốc tạo máu đồng loại là giải pháp tối ưu. Người bệnh sẽ được diệt tủy rồi lấy tế bào gốc tạo máu của người khác ghép cho bệnh nhân. Người cho và người nhận tế bào gốc cần hòa hợp nhau về mặt miễn dịch.
Vì vậy, ở Việt Nam thường chọn người cho có quan hệ huyết thống gần như anh, chị em ruột. Với phương pháp này, nguy cơ nhiễm trùng, nhiễm độc gan thận của bệnh nhân rất cao, đồng thời dễ xảy ra phản ứng miễn dịch giữa tế bào gốc mới với người bệnh nên việc chuẩn bị cần hết sức cẩn thận.
Chị Phương có 7 anh chị em và may mắn là chị gái lớn nhất Trần Thị Hiền khỏe mạnh, không mắc các bệnh truyền nhiễm nên được loại trừ các yếu tố lây bệnh, đồng thời có các chỉ số phù hợp miễn dịch gần như hoàn toàn với em nên đã tình nguyện cho tế bào gôc. Bệnh nhân được điều trị 3 liệu trình tấn công và tái tấn công, củng cố để bệnh lui hoàn toàn, rồi được truyền nguồn tế bào gốc cho được lấy từ máu ngoại vi của người chị.
Yêu cầu khắt khe nhất khi thực hiện ghép tế bào gốc là phải đảm bảo điều kiện vô trùng tối đa. Theo GS – TS Phạm Quang Vinh – Trưởng khoa Huyết học cho biết: “Bệnh nhân phải cách ly hoàn toàn trong buồng bệnh hơn 1 tháng. Không khí đưa vào phải được lọc, buồng bệnh và buồng đệm tạo nên 3 tầng áp lực để đảm bảo không khí chỉ đi theo một chiều. Chăm sóc dinh dưỡng cũng rất được chú trọng, phải đảm bảo đủ năng lượng, và tiệt trùng bằng tia cực tím, làm nóng bằng lò vi sóng”.
Điều dưỡng Hà Văn Sang cũng cho hay: “Trong thời gian chăm sóc, các chỉ số cân nặng, vòng bụng của người bệnh được đo hàng ngày. Người ghép thường có cảm giác buồn nôn và nôn, chán ăn nên thức ăn được đổi món thường xuyên cho hợp khẩu vị. Do chị Phương đã tuân thủ hướng dẫn rất tốt, lại ăn uống được bình thường, không phải nuôi dưỡng bằng đường tĩnh mạch nên sức khỏe phục hồi nhanh”.
Sau 30 ngày ghép, tế bào máu của người cho đã phát triển, thay thế tế bào máu của người bệnh, không tìm thấy tế bào ác tính ban đầu. Thể trạng chị Phương cũng ổn định và có thể ra viện. Được biết, chi phí cho ca ghép khoảng 350 triệu đồng, trong đó BHYT thanh toán 140 triệu.
Mỗi năm sẽ ghép 15 – 20 ca
Sau 7 ca ghép tế bào gốc tự thân, BV Bạch Mai đã huy động sự góp sức của các đơn vị trong BV tích cực chuẩn bị, đảm bảo an toàn nhất cho ghép đồng loại. Đây là trường hợp ghép tế bào gốc đồng loại đầu tiên được BV Bạch Mai thực hiện và thành công. PGS Vinh cho biết: “Ước tính, mỗi năm BV có thể thực hiện 15 – 20 ca ghép, dựa trên nhu cầu và khả năng đáp ứng của bệnh nhân”.
Trên thế giới, bệnh lơ xe mi cấp, đặc biệt với thể nặng bắt buộc phải ghép tế bào gốc, giúp kéo dài đời sống cho bệnh nhân, chưa có phương án khác. Tỉ lệ kéo dài cuộc sống trên 5 năm đã tương đối cao. Ngoài lơ xê mi cấp, ghép tế bào gốc đồng loại là phương pháp điều trị được chỉ định cho bệnh nhân mắc các bệnh rối loạn sinh tủy, suy tủy, lơ xê mi kinh, thalassemia…
Theo Lao dong
