Ngày 24/10, trao đổi với báo giới, BS. Nguyễn Trung Nguyên, Giám đốc Trung tâm Chống độc BV Bạch Mai cho biết: "Mặc dù đã được cảnh báo nhưng năm nào cũng có các trường hợp tử vong khi thau bể nước, thau giếng, vệ sinh hầm tàu... Các trường hợp này đều do ngộ độc khí Sunfua hydro (H2S) hay còn gọi là khí hầm hố (khí độc)".
Theo BS. Nguyên, Sunfua hydro được tạo ra tự nhiên từ quá trình phân hủy các chất hữu cơ, thường có ở các khoang ngầm hoặc kín (ví dụ hang, đường ống nước rác, giếng, hầm than, suối nước nóng), nước thải, núi lửa và phân hủy lưu huỳnh bởi các vi khuẩn trong đất, phân hủy các protein trong các khoang chứa cá trên tàu biển, có trong thành phần của khí tự nhiên (có thể chiếm tới 22%) và hít một hơi thở có thể dẫn tới tử vong. Hydro sunfua còn được gọi là khí hầm hố (“pit gas”) và thường tập trung ở các vị trí sâu hoặc thấp hơn mặt đất.
"Loại khí này rất độc với hệ thần kinh cũng như toàn cơ thể, xâm nhập qua đường hô hấp. Với nồng độ thấp còn ngửi thấy mùi thối, nhưng ở nồng độ cao, loại khí này gây liệt thần kinh khứu giác, nạn nhân không kịp thấy mùi và xâm nhập nhanh, gây ngộ độc cấp tính ngay lập tức, gây hôn mê co giật, ngừng thở, trụy tim mạch và tử vong rất nhanh…. Loại khí này có tác động rất mạnh và nhanh đến cơ thể gần giống chất độc xyanua", BS. Nguyên cho hay.
Theo số liệu từ Cục thống kê lao động của Mỹ, trong các trường hợp ngộ độc sunfua hydro, 24% gặp trong quá trình xử lý rác, 18% trong công nghiệp khí tự nhiên, 87% các tử vong xảy ra ngay tại nơi tiếp xúc và 21% các trường hợp có từ hai người chết trở lên, trong đó một số trường hợp lao vào cứu nạn nhân cũng tử vong. Ở nước ta, mặc dù chưa có nghiên cứu và khảo sát đầy đủ nhưng có lẽ đây là loại khí đã gây nên các trường hợp ngộ độc và tử vong khi vào các khoang kín của tàu biển cũ, xuống giếng bỏ hoang, bồn rác thải nhà máy giấy hay cơ sở sản xuất có xử lý lông gia cầm…
Các chuyên gia khuyến cáo, để phòng tránh xảy ra các trường hợp đáng tiếc khi muốn thau bể nước, nhất là khi một phần dân cư của Hà Nội đang có nhu cầu làm sạch bể chứa sau vụ việc nước sinh hoạt nhiễm bẩn vừa qua, điều quan trọng nhất là các gia đình cần nhận diện rõ bể nước chính là nơi chứa nhiều khí độc. Do vậy, trước khi tiến hành thau bể cần mở tung cửa, thổi quạt, phun dưỡng khí (oxy) vào hầm, bể, thổi quạt, để không khí loãng, thoáng. Tiếp đến, khi có người xuống cống, bể nước, hầm... làm việc phải có người ở trên quan sát người ở dưới, có thiết bị cảnh báo kết nối ví như dây thừng buộc vào người, để kịp thời xử trí kịp thời.
"Trong tình huống xấu, người bên ngoài chỉ vào cứu khi được trang bị đủ thiết bị bảo hộ. Nếu nạn nhân may mắn đưa được ra ngoài, thường là trong tình cảnh yếu-ngừng thở, thì cần hỗ trợ hô hấp, cấp cứu ngừng tim, bằng cách ép tim, khai thông đường hở, móc đờm dãi trong họng, rồi gọi cấp cứu đến. Không nên bế đưa ngay đi bệnh viện, bởi chỉ cần vài phút thiếu oxy là nạn nhân chết não, mất cơ hội sống", BS. Nguyên nhấn mạnh.
Bài, ảnh: Mai Thanh
