PGS.TS Nguyễn Tiến Dũng, trưởng khoa Nhi (BV Bạch Mai) cho biết, hóc thạch là hóc dị vật đáng sợ và nguy hiểm nhất, bởi miếng thạch mềm nên khi trôi xuống đường thở nó dễ dàng thay đổi hình dáng, ôm khít lấy đường thở khiến trẻ ngạt thở nhanh chóng, thiếu oxy lên não. Khi đến viện, việc gắp dị vật khỏi đường thở cũng rất khó khăn bởi thạch trơn, dễ nát ra vụn. Đó là lý do hầu hết các ca hóc thạch đều tử vong.
Trong thời gian qua, tại khoa Nhi đã tiếp nhận hàng chục ca hóc thạch, nhưng đến nay mới cứu sống duy nhất được một ca là cháu bé 14 tháng tuổi ở Bắc Giang, có lẽ do may mắn miếng thạch nhỏ đã không ôm kín đường thở của bé nên bác sĩ mới có thời gian cấp cứu, đặt nội khí quản và chuyển bệnh nhi lên tuyến trên.
Các bác sĩ cho biết, bé trai 5 tuổi này được người nhà và cô giáo đưa từ trường mầm non đến BV Bạch Mai cấp cứu trong tình trạng tim rời rạc, không thở. Tiến hành bóp bóng cấp cứu cho bệnh nhi thì khí không vào phổi, không thấy lồng ngực di động. Khi đặt nội khí quản, bác sĩ phát hiện một miếng thạch nằm chắn ngang cổ họng bé và đã lấy được miếng thạch ra. Miếng thạch gần như còn nguyên vẹn hình dáng trụ của chiếc thạch. Rất có thể khi ăn thạch, do không để ý, bé đã nuốt chửng cả miếng thạch gây hóc, khó thở. Hiện bé đã được thở máy nhưng tiên lượng rất xấu vì thời gian thiếu oxy quá dài.
Theo lời kể của cô giáo, cả ngày 8/5 trẻ đến lớp trong tình trạng sức khỏe không có gì đặc biệt, ăn ngủ như bình thường. Đến buổi chiều gần giờ tan lớp, bé có ăn một miếng thạch. Sau khi ăn, con bị nôn trớ liên tục, rồi người tái nhợt. Ngay lập tức, cô giáo gọi bố bé (đã đến đón con chờ dưới sảnh) đưa bé đến BV Bạch Mai cấp cứu (trong khoảng 10 phút).
Các bác sĩ cho biết, đa số các trường hợp hóc dị vật nói chung, hóc thạch nói riêng, bệnh nhân đều đã ngừng thở trước khi được đưa đến viện. Ngay cả khi trẻ ở gần bệnh viện thì thời gian đưa được tới viện cũng đã quá muộn bởi chỉ thiếu oxy não từ 5 – 10 phút là đã ảnh hưởng não bộ. Hóc bất cứ dị vật nào cũng nguy hiểm bởi dị vật chắn vào đường thở của bé, khiến bé nhanh chóng khó thở, suy hô hấp, nhưng hóc thạch nguy hiểm hơn nhiều lần. Có những ca bệnh, dù được đặt nội khí quản, các bác sĩ cũng gắp được miếng thạch chen ngang đường thở của bé nhưng cũng không thể trả lại cuộc sống bình thường cho bé. Vì thiếu ôxy quá lâu, mất não nên em bé phải sống thực vật suốt đời, trí tuệ kém phát triển.
“Thạch là món ăn gây nguy hiểm cho trẻ, nên tốt nhất không nên cho trẻ em, nhất là trẻ dưới 5 tuổi ăn thạch. Nếu cho con ăn, phụ huynh cần lưu ý không cho bé cầm cả cái thạch mà nên dùng thìa dằm nhỏ cho vào bát, cốc... trước khi cho trẻ ăn”- TS Dũng khuyến cáo.
Xứ trí ban đầu cho trẻ hóc dị vật
Khi thấy trẻ đang bình thường bỗng có các dấu hiệu ho sặc sụa, ngưng thở, tím tái, trợn mắt thì phải nghĩ ngay bị dị vật đường thở, người lớn cần nhanh chóng sơ cứu bằng cách dốc ngược đầu trẻ xuống đất (hoặc nằm vắt ngang đùi người lớn, bụng chèn vào đùi để đầu dốc xuống đất) rồi dùng tay vỗ mạnh vào lưng để dị vật qua khỏi thanh môn, hoặc tạo khe hở để trẻ dễ thở hơn, sau đó đưa trẻ đi cấp cứu ngay.
Tuyệt đối không dùng tay móc họng trẻ, hay vuốt cổ, vuốt ngực trẻ, vì có thể khiến dị vật vào sâu hơn, hoặc làm trầy xước vùng họng, gây phù nề khiến trẻ khó thở hơn.
Theo Sức khỏe và Đời sống