Ngày 22/4/2023 Trung tâm chống độc Bệnh viện Bạch Mai tiếp nhận bệnh nhân nữ 44 tuổi ở Hà Nội trong tình trạng thiếu máu nặng do tan máu. Một người con thứ 2 của bệnh nhân (nam 12 tuổi) cũng trong tình trạng tương tự được nhập viện Nhi Trung ương, cháu lớn ăn ít hơn chưa thấy biểu hiện gì.
Qua khai thác bệnh sử sử của bệnh nhân: Ngày 17/04/2023, bệnh nhân mua 100g bột màu thực phẩm màu đỏ tươi (gọi là bột mai quế lộ) ở chợ. Bệnh nhân trộn hơn 50g bột với thịt lợn xay và gói nem rán. Bệnh nhân cùng 2 con ăn nem vào các bữa trưa ngày 17/04, 18/04 và 19/04/2023. Sau ăn bữa cuối 2 ngày, bệnh nhân thấy chóng mặt, hoa mắt, cảm giác gai sốt, đau đầu, sau đó phải nhập viện.
Theo TS.BS Nguyễn Trung Nguyên - Giám đốc Trung tâm Chống độc cho biết: Bệnh nhân nữ 44 tuổi nhập viện trong tình trạng thiếu máu nặng, hemoglobin lúc thấp nhất là 51 g/L (bình thường 120-170 g/L), các xét nghiệm khác cho thấy có tình trạng tan máu cấp tính rõ. Ngay khi tiếp nhận bệnh nhân được cấp cứu, truyền khối hồng cầu, qua 5 ngày điều trị tình trạng BN đã hồi phục tốt, không có tổn thương các cơ quan khác.
Mẫu bột mầu thực phẩm được xét nghiệm phát hiện thấy có a xít orange 7 (4-[(2-Hydroxy-1-naphthyl) diazenyl] benzenesulfonic acid). Hóa chất a xít Orange 7 được dùng làm chất màu công nghiệp và phụ gia thực phẩm. Với liều cao trên động vật có thể gây tan máu và methemoglobin. Trên y văn chưa thấy có thông tin gây ngộ độc trên người. Theo tiêu chuẩn của ASEAN năm 2012 về hàm lượng phụ gia trong các chế phẩm bổ sung dinh dưỡng, hàm lượng a xít orange 7 tối đa cho phép là 300mg/kg (0,03%). Vào năm 2021, Trung tâm chống độc Bệnh viện Bạch Mai cũng đã tiếp nhận một bệnh nhân ở Hà Nội, đã bị tan máu cấp, methemoglobin sau khi ăn thịt bò sốt vang tự nấu với bột sốt vang màu đỏ mua ở chợ. Mẫu bột phẩm màu bệnh nhân đã dùng qua xét nghiệm thấy hóa chất a xít orange 7 với hàm lượng 20%. Bệnh viện Bạch Mai đã có công văn báo cáo Cục An toàn thực phẩm về vấn đề này.
BS Nguyên khuyến cáo với người dân: Đây là các hóa chất phụ gia thực phẩm phải kiểm soát chặt chẽ mới có thể sử dụng an toàn, thường chỉ các công ty sản xuất thực phẩm mới có thể đảm bảo từ việc kiểm soát nguồn hóa chất phụ gia được phép sử dụng, đảm bảo tiêu chuẩn tinh khiết và tính toán hàm lượng chính xác ở dưới ngưỡng an toàn quy định trước khi cho vào thực phẩm. Với người dân không nên dùng các hóa phụ gia thực phẩm là các hóa chất nhân tạo, chỉ nên dùng các chất liệu tự nhiên từ các loại thực vật đã biết rõ là an toàn như gấc, cà chua, nghệ,...
Mặt khác, các cơ quan chức năng cũng cần kiểm soát chặt chẽ việc sản xuất, kinh doanh, phân phối và sử dụng các hóa chất phụ gia thực phẩm, đảm bảo an toàn cho người dân.
Bài, ảnh: Thành Dương
