Ngày 30/8 có 10 phóng viên và 2 người dân có mặt tại hiện trường vụ cháy xảy ra tại Nhà máy Bóng đèn, phích nước Rạng Đông đã đến Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai để khám sức khỏe với triệu chứng đau đầu, buồn nôn, khó chịu trong người. 12 người đã được các bác sĩ của Trung tâm thăm khám lâm sàng và làm các xét nghiệm liên quan để sàng lọc yếu tố nguy cơ nhiễm độc.
Trao đổi về vấn đề này, Ths.BS. Nguyễn Trung Nguyên, phụ trách Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai cho biết: hiện tại, 12 người đến khám chưa có dấu hiệu gì nguy cấp. Vì vậy, BS. Trung Nguyên khuyên người dân không nên quá lo lắng. Tuy nhiên, với những người có nguy cơ cao hơn cả là: trực tiếp tham gia cứu hỏa, hít trực tiếp khói nóng như lính cứu hoả, những cán bộ của Nhà máy Bóng đèn, phích nước Rạng Đông có mặt tại hiện trường vụ cháy, người dân tham gia chữa cháy, người dân ở sát nhà máy bị cháy, hít phải hơi nóng, khói trực tiếp trong thời gian kéo dài; những người có biểu hiện bất thường, khó chịu, khó thở, ho nhiều, tức ngực, nôn mửa, đau bụng, choáng váng, tê chân tay, run, yếu cơ, nhìn mờ, lú lẫn, tiểu tiện nước tiểu ít hơn so với ngày thường,... thì nên đến các cơ sở y tế gần nhà để được khám, đánh giá và làm các xét nghiệm cần thiết. Với các trường hợp nguy cơ cao hoặc có các biểu hiện nghi ngờ, các bác sỹ sẽ chỉ định các thăm dò và xét nghiệm, trong đó thường có chụp xquang phổi, công thức máu, chức năng thận, men gan, nồng độ thủy ngân máu, thủy ngân trong nước tiểu thu gom trong 24 giờ. Xét nghiệm thủy ngân có thể được làm ở một số phòng xét nghiệm, ví dụ có thể gửi tới Viện Hóa học thuộc Viện Hàn lâm và Khoa học Công nghệ Việt Nam. Các bác sỹ tại các cơ sở đó khi cần thiết sẽ trao đổi hoặc hội chẩn với Trung tâm chống độc Bệnh viện Bạch Mai để làm thêm các kiểm tra, chẩn đoán và thậm chí điều trị cho bệnh nhân. Không nên dồn đến khám tại một bệnh viện sẽ gây quá tải.
Yếu tố đáng quan ngại trong vụ cháy đó là môi trường nóng, nhiệt độ cao thuỷ ngân sẽ bốc hơi. Điều này có nguy cơ ảnh hưởng đối với người hít phải trực tiếp hơi nóng, khí nóng trong thời gian dài. Theo BS. Trung Nguyên, nguy cơ gây ra ngộ độc phụ thuộc nhiều yếu tố: nồng độ thuỷ ngân cao nếu cháy nhiều, khói nhiều, có tiếp xúc trực tiếp nguồn thuỷ ngân, không gian khép kín... Thời gian tiếp xúc cũng rất quan trọng, càng lâu thì càng tiếp xúc nhiều; Yếu tố khác như: Ngược hay xuôi chiều gió. Tuổi càng trẻ, hoạt động mạnh... thì hít thở nhiều hơn.
Mặc dù hiện đang có mưa thì không khí tạm mát, nhưng các cơ quan chức năng có lẽ cũng đang phải chạy đua với thời gian để tẩy độc loại bỏ thủy ngân khỏi hiện trường trước khi nắng nóng xuất hiện trở lại, tránh nguy cơ thủy ngân bốc hơi tiếp gây nhiễm độc thêm.
Đối với nạn nhân hít thuỷ ngân cần đưa ra môi trường thoáng khí. Nếu phát hiện bụi thuỷ ngân dính vào mắt thì phải rửa mắt bằng nhiều nước sạch, dính lên da cần cởi bỏ quần áo dính, dùng nước để rửa sau đó đưa đến cơ sở y tế để khám.
Về cách giải độc thủy ngân, BS. Trung Nguyên nhấn mạnh: không có cách nào thải độc thuỷ ngân được tại nhà. Việc này phải được các cơ sở y tế thực hiện với các loại thuốc đặc hiệu. Việc điều trị, thứ nhất là điều trị triệu chứng tức là biểu hiện ngộ độc ở đâu sẽ điều trị tại đó trước. Bệnh nhân nếu có triệu chứng suy hô hấp thì phải điều trị hô hấp trước, hay đau đầu, khó thở... Thứ hai là điều trị bằng thuốc giải độc, các bác sỹ sẽ dùng thuốc giải độc để “gắp” thủy ngân ra khỏi cơ thể. Hậu quả của nhiễm độc thuỷ ngân có 2 giai đoạn: Ngộ độc cấp nếu bệnh nhân không được điều trị sẽ sang giai đoạn bán cấp và chuyển sang mãn tính. Để lâu không điều trị ảnh hưởng tới thần kinh, hô hấp, nội tạng... Tuy nhiên, BS. Nguyên khuyên người dân không nên quá lo ngại nhưng cũng không chủ quan, vấn đề là nếu người dân thuộc các đối tượng nguy cơ cao như nêu trên thì nên đi khám.
Vậy có nên di dời ra chỗ khác để đảm bảo an toàn? Theo BS. Nguyên, nguy cơ nhiễm độc thuỷ ngân chỉ diễn ra lúc cháy to, sau khi dập rồi thì nguy cơ ít đi nhiều. Một trong công tác quan trọng hiện nay là tẩy độc hiện trường. "Bà con sống gần đó có lo lắng là đúng nhưng cần theo dõi sát khuyến cáo của cơ quan chức năng, chính quyền và cập nhật tình hình, ăn từ thức ăn mua nơi khác, nước cũng dùng nước máy do công ty nước sạch cấp, còn lại chúng ta cũng mong là không khí hít thở không còn hơi thủy ngân bốc lên từ hiện trường trong những ngày nắng nóng tới nữa.
Đỗ Hằng
