Ung thư vú đứng thứ 2
Ung thư vú là loại ung thư thường gặp nhất và gây tử vong hàng đầu ở phụ nữ nhiều nước công nghiệp. Theo Cơ quan Nghiên cứu Ung thư Thế giới (IARC) vào năm 1998 thì ung thư vú đứng đầu, chiếm 21% trong tổng số các loại ung thư ở phụ nữ trên toàn thế giới. Cũng theo IARC, xuất độ chuẩn hóa theo tuổi của ung thư vú ở phụ nữ là 92,04 (trên 100 000 dân) ở châu Âu và 67,48 (trên 100 000 dân) trên toàn thế giới vào năm 1998, đều là cao nhất trong các loại ung thư ở nữ giới. Hiện, trên thế giới, cứ 22 giây lại có 1 phụ nữ được chẩn đoán ung thư vú; cứ 5 phút có 3 phụ nữ chết do ung thư vú. Mỗi năm, có khoảng 1,4 triệu người mắc ung vú, trong đó có 458.000 ca tử vong.
Tại Việt Nam, năm 1998, ở nữ giới, ung thư vú là loại ung thư có tần suất cao nhất ở Hà Nội với xuất độ chuẩn hóa theo tuổi là 20,3 (trên 100 000 dân) và cao thứ hai ở Thành phố Hồ Chí Minh với xuất độ chuẩn hóa theo tuổi là 16 (trên 100 000 dân) sau ung thư cổ tử cung mà xuất độ chuẩn hóa theo tuổi là 28,6 (trên 100 000 dân). Con số thống kê cho biết, mỗi năm có khoảng 15.000 ca mắc ung thư vú và hàng nghìn người tử vong vì căn bệnh này. Ung thư vú đang đứng thứ 2 trong số các dạng ung thư thường mắc ở phụ nữ tại nước ta. Đa phần người bệnh đến viện khi bệnh đã nặng khiến hiệu quả điều trị thấp.
Theo PGS.TS Trần Đình Hà, xu hướng mắc bệnh ung thư vú không những gia tăng ở Việt Nam mà còn ở hầu hết các nước trên thế giới. Tuy nhiên, tỷ lệ tử vong đang có xu hướng giảm tại Việt Nam.
Điều này được chứng minh thông qua tỷ lệ bệnh nhân phát hiện bệnh ở giai đoạn 2 được chữa khỏi, chiếm 60%; đặc biệt, những bệnh nhân nếu được phát hiện bệnh ở giai đoạn sớm, khả năng chữa khỏi bệnh lên tới 90%.
“Đây là tín hiệu rất mừng nhờ những tiến bộ trong công tác khám sàng lọc và những tiến bộ trong chẩn đoán và điều trị ung thư vú hiện nay, đặc biệt là điều trị theo từng cá thể”. PGS Hà cho biết.
Tỷ lệ tử vong 60% do phát hiện ở giai đoạn muộn
Ung thư vú nếu được phát hiện và chẩn đoán sớm, tỷ lệ bệnh nhân được cứu sống có thể lên tới 90%. Tuy nhiên, hiện nay, tỷ lệ bệnh nhân phát hiện bệnh ở giai đoạn muộn (giai đoạn 3,4) ở nước ta vẫn cao nên tỷ lệ tử vong vẫn ở mức 60%.
Chính vì vậy, các chuyên gia y tế khuyến cáo, đối với phụ nữ, đặc biệt là phụ nữ sau 40 tuổi nên đi khám kiểm tra định kỳ 6 tháng/lần để phát hiện sớm những bất thường về sức khỏe, trong đó có bệnh lý về tuyến vú nhằm phát hiện sớm bệnh ung thư vú và tránh tình trạng khi chẩn đoán ra bệnh thì khả năng điều trị không cao mà tốn kém.
Chụp XQ tuyến vú tầm soát để phát hiện ung thư đã được tổ chức y tế thế giới khuyến cáo áp dụng ở những phụ nữ từ 50 tuổi trở lên, và được hội Ung thư Hoa Kỳ khuyến cáo áp dụng ở phụ nữ 40 tuổi trở lên. Với những phụ nữ có yếu tố nguy cơ như tiền sử gia đình có người bị ung thư vú, phụ nữ hút thuốc lá, phụ nữ béo phì, phụ nữ không có con hoặc có con muộn, phụ nữ không cho con bú thì cần phải chụp sớm hơn khoảng 3-5 năm. Theo tổ chức y tế thế giới, tần suất chụp từ 1-2 năm một lần hoặc sớm hơn tùy thuộc từng bệnh nhân theo chỉ định của bác sỹ.
Với những tiến bộ trong chẩn đoán hiện nay, bệnh nhân chỉ cần thực hiện: khám sàng lọc, siêu âm và chụp XQ tuyến vú là có thể phát hiện bệnh sớm nhất, đồng thời có thể phát hiện được nhiều bất thường khác của vú như: nang vú, viêm vú, bọc sữa, những tổn thương giả u…
Bên cạnh đó, còn có sự hỗ trợ của các thiết bị hiện đại như máy PET CT, máy cộng hưởng từ… sẽ giúp phát hiện các di căn ung thư sớm nhất, phát hiện u nguyên phát sớm ở vú… Từ đó, các bác sĩ sẽ đưa ra phác đồ điều trị phù hợp, kéo dài thời gian sống của bệnh nhân.
Bệnh ung thư vú được coi là bệnh toàn thể nên các liệu pháp điều trị gồm: các kỹ thuật điều trị tại chỗ, tại vùng như phẫu thuật xạ trị và liệu pháp toàn thân như hóa chất, nội tiết…được sử dụng kết hợp theo phác đồ được đánh giá có hiệu quả cao đối với bệnh nhân.
Những người có nguy cơ cao mắc ung thư vú gồm: có tiền sử người trong gia đình bị ung thư vú, phụ nữ trên 30 tuổi, phụ nữ có kinh sớm hoặc mãn kinh muộn, người béo phì, hút thuốc lá, mang gen đột biến…
Triệu chứng của bệnh ung thứ vú đa số là sờ thấy khối u ở vú, có cảm giác như kiến cắn ở núm vú, hoặc da ở núm vú biến đổi, sờ thấy hạch nách, ở giai đoạn muộn thì bị thâm nhiễm ngoài da…
Trong chương trình dự án bệnh viện vệ tinh chuyên ngành Ung bướu, Trung tâm Y học hạt nhân và ung bướu, BV Bạch Mai cũng đã tổ chức đào tạo và cập nhật kiến thức trong chẩn đoán và điều trị ung thư vú trong 2 ngày (12-13/12). Trung tâm cũng đã tổ chức thăm khám sàng lọc miễn phí cho hơn 1.100 phụ nữ trên địa bàn tỉnh Hà Tĩnh, có nguy cơ mắc bệnh. Trong đó, có 106 phụ nữ (chiếm 9,5%) có các bất thường, cần phải được kiểm tra lại, thăm khám cận lâm sàng để có hướng điều trị.