PGS.TS Nguyễn Tiến Dũng, Trưởng khoa Nhi, BV Bạch Mai cho biết đã gặp nhiều trường hợp con khóc vì thiếu canxi, nhưng bố mẹ lại cho rằng con khóc dạ đề, nên chủ quan, dùng mọi cách chữa mẹo như đặt dao dưới gối, tìm roi dâu, đốt đũa… cho đến khi trẻ bỏ bú, mồ hôi lúc nào cũng vã ra như tắm, gia đình mới đưa con đi khám.
PGS Dũng cho biết, đây là những dấu hiệu chứng tỏ trẻ bị còi xương do thiếu canxi chứ không phải là khóc dạ đề bình thường. Với những trẻ sống trong gia đình quanh năm thiếu ánh sáng, sẽ dễ bị thiếu vitamin D dẫn đến còi xương. Biểu hiện sớm của bệnh còi xương là trẻ hay quấy khóc, nôn trớ, ngủ không yên giấc, ra mồ hôi trộm, rụng tóc phía sau đầu (vành khăn). Nếu không điều trị, sau 3 tuần dần dần sẽ xuất hiện các triệu chứng ở xương.
PGS Dũng cho biết, tuỳ theo từng lứa tuổi mà biến đổi ở xương khác nhau: Ở trẻ nhỏ có thể sờ thấy xương sọ mềm, do tư thế nằm đầu dễ bị méo mó, đầu bẹt phía sau, hoặc một bên. Thóp rộng chậm liền, bờ thóp mềm, đầu to có bướu, răng mọc chậm, men răng xấu.
Ở trẻ lớn hơn thường có biến đổi xương lồng ngực. Các cơ nhẽo làm cho trẻ chậm biết lẫy, bò, ngồi, đứng, đi. Nếu không điều trị kịp thời sẽ để lại di chứng như: lồng ngực biến dạng, ngực nhô ra phía trước như ngực gà, gù, vẹo cột sống, chân tay cong, chân vòng kiềng, chân chữ bát, khung chậu hẹp.
“Các biến chứng của xương sẽ làm giảm chiều cao, hạn chế chức năng hô hấp, thay đổi dáng đi và ảnh hưởng xấu đến sinh đẻ ở trẻ gái. Ngoài ra trẻ còn bị xanh xao, thiếu máu và hay bị viêm phổi tái đi tái lại” – PGS Dũng nhấn mạnh.
Cần chú ý chế độ dinh dưỡng
Nhiều trường hợp thiếu canxi nhẹ, bác sĩ có thể cho trẻ uống canxi, kết hợp với vitamin D hàng ngày cho đến khi nào lượng canxi trong cơ thể bé ở mức cân bằng.
Đặc biệt, các bà mẹ cần lưu ý cho trẻ bú mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu, tuyệt đối không cai sữa khi trẻ chưa đủ 12 tháng tuổi. Các chuyên gia dinh dưỡng cũng khuyến cáo để phòng ngừa bệnh còi xương ở trẻ cần phải phòng bệnh ngay từ khi còn là bào thai. Các bà mẹ phải được ăn uống đủ chất, tăng cường những thực phẩm có nhiều can xi như: tôm, cua, cá, trứng sữa, đậu đỗ trong suốt thời kỳ mang thai.
Khi trẻ bắt đầu ăn bổ sung, cần ưu tiên những thực phẩm giàu chất dinh dưỡng và canxi, nhớ cho trẻ ăn thêm dầu, mỡ, uống nước hoa quả tươi và ăn thêm quả chín.
Việc bổ sung vitamin D cho trẻ cũng rất đơn giản thông qua việc cho trẻ “tắm nắng” bởi ánh sáng mặt trời sẽ giúp kích thích cơ thể của bé tự tổng hợp vitamin D một cách tốt nhất, hỗ trợ hấp thu canxi, giúp xương chắc khoẻ. PGS Dũng cũng nhấn mạnh, các bậc phụ huynh cần cho trẻ tắm nắng ngay trong tháng đầu sau đẻ vào buổi sáng từ 10 - 15 phút, chỉ cần để hở hai cẳng chân cho da trẻ tiếp xúc với ánh nắng. Nơi ở của trẻ cần thoáng mát, sạch sẽ, nhiều ánh nắng mặt trời. Trẻ lớn hơn cho tắm nắng vào buổi sáng, tuỳ thuộc vào mùa, thời gian tăng dần 5 – 20 phút sau mỗi ngày.
Bài: Thu Thủy
