Sau tiêm phòng vaccine Covid-19, anh H.M.T (37 tuổi, ở Hai Bà Trưng, Hà Nội) xuất hiện sốt cao và đau mỏi người. Cứ tưởng là phản ứng sau tiêm vaccine, đến khi người mệt, tiểu cầu hạ, xuất hiện ban đỏ… đến bệnh viện, anh được chẩn đoán mắc sốt xuất huyết.
Lo lắng trước sự lây nhiễm của Covid-19 và những phản ứng sau tiêm vaccine, nhiều người có triệu chứng của sốt xuất huyết (sốt, đau mỏi người,..) đã không dám tới bệnh viện để thăm khám và điều trị hoặc chỉ đi khám sàng lọc Covid hay theo dõi sau tiêm. Đây là một trong những sai lầm thường gặp của người dân Hà Nội hiện nay trước nguy cơ “dịch chồng dịch” của Covid-19 và sốt xuất huyết đang có chiều hướng gia tăng.
PGS.TS Đỗ Duy Cường thăm khám cho bệnh nhân tại Trung tâm bệnh nhiệt đới, Bệnh viện Bạch Mai
Theo PGS.TS. Đỗ Duy Cường - Giám đốc Trung tâm bệnh nhiệt đới, Bệnh viện Bạch Mai, sốt xuất huyết và Covid-19 đều là các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm gây dịch do virus gây ra với các biểu hiện ban đầu giống nhau, có thể gây nhầm lẫn như: biểu hiện sốt, đau đầu, đau mỏi người. Tuy nhiên, đây là hai bệnh có yếu tố dịch tễ và đường lây truyền cũng như bệnh cảnh hoàn toàn khác nhau. Covid-19 lây qua đường hô hấp do tiếp xúc giọt bắn, còn sốt xuất huyết lây qua đường máu do muỗi truyền. Ngoài ra sốt xuất huyết điển hình có biểu hiện da xung huyết, mặt và củng mạc mắt đỏ, nặng hơn có xuất huyết hoặc dẫn đến sốc do máu bị cô đặc. Đối với bệnh nhân mắc Covid-19 thì ngoài yếu tố dịch tễ có tiếp xúc với người mắc Covid-19 thì còn có biểu hiện viêm đường hô hấp như ho, khó thở, ngạt mũi,… nặng sẽ có biểu hiện viêm phổi và suy hô hấp.
Từ đầu năm 2021 đến nay, riêng Trung tâm Bệnh nhiệt đới đã tiếp nhận và điều trị hàng trăm trường hợp sốt xuất huyết phải nhập viện, trong đó một số trường hợp nặng trên các cơ địa đặc biệt như phụ nữ có thai, bệnh nhân suy tim, suy thận, bệnh phổi mạn tính,… Tại Hà Nội, từ đầu hè tới nay các ca sốt xuất huyết ban đầu ở ngoại thành như Hoài Đức, Đan Phượng, Thường Tín,… đã lan dần vào cac khu vực trung tâm như Nam Từ Liêm, Thanh Xuân, Hoàng Mai, Hai Bà Trưng.
Điển hình có 1 ca sốt xuất huyết đang điều trị tại Trung tâm Bệnh nhiệt đới mà ban đầu người bệnh tưởng đó là phản ứng sau tiêm vaccine Covid-19. Đó là bệnh nhân H.M.T (37 tuổi, ở Ngô Thì Nhậm, Hai Bà Trưng, Hà Nội). Theo lời kể của bệnh nhân, ngày 18/6, bệnh nhân được tiêm phòng vaccine Covid-19 của Astrazeneca. Sau tiêm, bệnh nhân xuất hiện sốt, mệt mỏi, đau cơ. Cứ tưởng đó là các phản ứng của cơ thể sau khi tiêm vaccine nên bệnh nhân tự theo dõi tại nhà. Đến ngày thứ 3, bệnh nhân hết sốt, xuất hiện ban đỏ vùng mặt kèm ban đỏ rải rác toàn thân, mệt mỏi…Tại Bệnh viện Bạch Mai, kết quả xét nghiệm công thức máu thấy tiểu cầu hạ, xét nghiệm test Dengue NS1 dương tính. Bệnh nhân được chẩn đoán mắc sốt xuất huyết, được điều trị theo phác đồ sốt xuất huyết: truyền dịch, hạ sốt, truyền tiểu cầu... Sau 6 ngày điều trị theo đúng phác đồ của bệnh, hiện tình trạng của bệnh nhân đã ổn định và được xuất viện.
Hình ảnh ban đỏ trên bệnh nhân sốt xuất huyết
Theo PGS.TS Đỗ Duy Cường, trên đây là một trong số những sai lầm mà người dân và nhân viên y tế dễ mắc phải trong việc chẩn đoán và điều trị sốt xuất huyết khi dịch Covid-19 đang diễn biến phức tạp. Các chuyên gia khuyến cáo: Triệu chứng của sốt xuất huyết là sốt cao liên tục, kéo dài 5-7 ngày, kèm theo đau đầu, đau người, có thể nổi hạch, phát ban, trên người nổi da xung huyết đỏ, đau bụng vùng gan, buồn nôn. Nặng hơn có thể xuất huyết chảy máu dưới da, chảy máu cam, chảy máu chân răng. Ở nữ giới có thể có hiện tượng rong kinh, rong huyết, nặng hơn có biểu hiện xuất huyết nội tạng như xuất huyết tiêu hóa, xuất huyết não, tổn thương gan, rối loạn đông máu... Khi có một trong những biểu hiện trên, người dân nên đến các cơ sở y tế để được xét nghiệm chẩn đoán và điều trị, tuyệt đối không được tự ý theo dõi và truyền dịch tại nhà.
Đa số bệnh nhân sốt xuất huyết thường tự khỏi trong vòng 7 ngày, tuy nhiên khoảng 5% bệnh nhân sẽ có biểu hiện nặng như chảy máu hoặc thoát huyết tương gây sốc do giảm thể tích, nếu không phát hiện và điều trị kịp thời sẽ có nguy cơ gây tử vong. Đặc biệt trong bối cảnh dịch Covid-19 đang lan rộng thì các triệu chứng của sốt xuất huyết cần hết sức lưu ý vì có một số triệu chứng rất dễ nhầm lẫn với Covid-19 như: sốt, đau mỏi cơ. Do đó người dân cần hết sức chú ý và các nhân viên y tế cần khai thác yếu tố dịch tễ rất cẩn thận và kỹ càng, tránh bỏ sót hoặc nhầm lẫn, gây ra các hậu quả đáng tiếc.
Bài, ảnh: M. Thanh
