Hậu quả của sự cố y khoa là người bệnh bị ảnh hưởng đến sức khỏe, thậm chí cả tính mạng và chính những người thầy thuốc cũng là nạn nhân
Bảo đảm an toàn cho người bệnh là một trong những nội dung nóng được lãnh đạo nhiều bệnh viện (BV) quan tâm tại hội nghị CLB Giám đốc các BV vừa được tổ chức tại tỉnh Lào Cai.
Áp lực rủi ro
Sự cố y khoa nghiêm trọng khiến 8/18 bệnh nhân tử vong khi đang chạy thận ở BV Đa khoa tỉnh Hòa Bình được nhiều lãnh đạo BV nhắc đến như bài học để hạn chế thấp nhất những nguy cơ tai biến trong quá trình chữa bệnh cứu người.
Theo PGS-TS Nguyễn Quốc Anh, Giám đốc BV Bạch Mai, là nơi điều trị cho bệnh nhân nhưng các cơ sở y tế cũng là nơi dễ xảy ra tai nạn ảnh hưởng đến sức khỏe người bệnh. "Ngành y tế Việt Nam đã đạt được nhiều thành tựu y tế ngang tầm với các nước phát triển trên thế giới, các cơ sở y tế trong nước cũng đang nỗ lực nâng cao chất lượng khám chữa bệnh để người bệnh được hài lòng. Nhưng dù thế nào thì tiêu chí an toàn cho người bệnh phải được đặt lên hàng đầu" - PGS Quốc Anh nhấn mạnh.
PGS Quốc Anh cũng cho rằng tai biến ở BV Đa khoa tỉnh Hòa Bình vừa qua là bài học sâu sắc đối với ngành y tế. Chính vì thế, lãnh đạo các BV cần chia sẻ kinh nghiệm bảo đảm an toàn cho người bệnh để làm sao người bệnh ngày một tin tưởng, hài lòng với chất lượng dịch vụ y tế.
Nhìn nhận sự việc đau xót ở BV Đa khoa tỉnh Hòa Bình là sự cố không ai mong muốn, là nỗi đau của cả thầy thuốc và bệnh nhân, PGS-TS Trần Ngọc Lương, Giám đốc BV Nội tiết trung ương, cho biết tai biến y khoa nghiêm trọng này ít nhiều cũng ảnh hưởng đến tâm lý của người thầy thuốc. "Chúng tôi luôn nhắc nhở nhân viên của mình phải đặt sự an toàn người bệnh là yếu tố tiên quyết ngay từ khi ra y lệnh và thực hiện y lệnh. Bởi đứng trước tính mạng của người bệnh, chỉ một sai sót, dù là nhỏ nhất cũng có thể ảnh hưởng đến sức khỏe và mạng sống của họ" - PGS Lương chia sẻ.
Rủi ro cho người bệnh cũng có thể đến từ chính nơi mà họ được chữa bệnh. (Ảnh chỉ có tính minh họa)
Cùng quan điểm này, BS Hoàng Mạnh Việt - Giám đốc BV Đa khoa huyện Hải Hậu, tỉnh Nam Định - cho rằng các cơ sở y tế cũng cần xem lại quy trình khám chữa bệnh, rút kinh nghiệm của chính cơ sở mình sau sự cố đáng tiếc khiến 8 bệnh nhân tử vong vừa qua. Nếu kỹ thuật viên, nhân viên y tế làm đúng quy trình, thực hiện kiểm tra giám sát đầy đủ có thể sẽ không xảy ra những sai sót đáng tiếc...
Tuy vậy, lãnh đạo một số BV cũng cho rằng cần xem xét lại trách nhiệm của bác sĩ trong sự cố này. "Đôi khi những tai biến nằm ngoài sự kiểm soát của thầy thuốc. Trong khi đó, cứ có sự cố y khoa là dư luận lại ào ào trách móc, kết tội nhân viên y tế. Điều này khiến các thầy thuốc rất đau xót, thậm chí không quyết liệt cứu người vì sợ trách nhiệm, sợ rủi ro" - một bác sĩ chia sẻ.
Giám sát chặt chẽ quy trình điều trị
Tại hội nghị CLB Giám đốc các BV, Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến cho biết sự cố y khoa và rủi ro có thể xảy ra bất kỳ ở đâu, kể cả ở những nước phát triển như Mỹ mỗi năm cũng có hàng trăm nghìn sự cố y khoa xảy ra (mổ nhầm, quên dụng cụ, tử vong...) nhưng nếu quản lý chất lượng tốt, thực hiện đúng các quy trình chuyên môn, sẽ hạn chế tối đa các sự cố không mong muốn đó.
"Sự cố sai sót y khoa xảy ra là không mong muốn của các thầy thuốc. Tuy nhiên, đây cũng là bài học kinh nghiệm sâu sắc đối với các bác sĩ và các cơ sở khám chữa bệnh nói chung trong việc bảo đảm an toàn cho người bệnh. Rút kinh nghiệm từ sự cố nghiêm trọng của BV Đa khoa tỉnh Hòa Bình thời gian qua, các BV dù muốn nâng cao chất lượng thì điều đầu tiên phải an toàn. An toàn cho người bệnh chính là an toàn cho thầy thuốc để đạt kết quả điều trị tốt nhất" - Bộ trưởng Bộ Y tế nhấn mạnh.
Theo lãnh đạo Cục Quản lý khám chữa bệnh - Bộ Y tế, trong tiêu chí chấm điểm BV cũng như các quy định hướng dẫn thực hiện quản lý chất lượng khám chữa bệnh, Bộ Y tế luôn nhấn mạnh tới việc triển khai các biện pháp bảo đảm an toàn cho người bệnh và nhân viên y tế. Trong đó, lưu ý các cơ sở y tế phải thiết lập hệ thống thu thập, báo cáo và quy trình đánh giá sai sót chuyên môn, sự cố y khoa tại các khoa lâm sàng và toàn BV để xác định nguyên nhân gốc rễ, đánh giá các rủi ro tiềm ẩn có thể xảy ra với người bệnh để có biện pháp, hành động khắc phục, giảm thiểu sai sót và phòng ngừa rủi ro.
70% sự cố y khoa do lỗi hệ thống
Giới chuyên môn cho rằng nguyên nhân của sự cố y khoa rất đa dạng, có thể chủ quan từ phía cơ sở khám bệnh, chữa bệnh, thầy thuốc hoặc có những yếu tố thuận lợi, khách quan có thể dẫn đến sự cố y khoa. Các sự cố y khoa thường gây hậu quả đối với bệnh nhân, nhẹ có thể gây kéo dài thời gian nằm viện, ảnh hưởng đến chức năng một số cơ quan, nặng có thể gây mất chức năng vĩnh viễn hoặc dẫn đến tử vong. Tuy nhiên, có tới 70% sự cố y khoa là do lỗi hệ thống và tình trạng này có thể giảm được một nửa nếu áp dụng chặt chẽ các quy chuẩn về an toàn người bệnh.