Hội thảo khoa học “Quản lý biến chứng Tim mạch - Võng mạc trên bệnh nhân đái tháo đường” vừa được tổ chức tại Bệnh viện Bạch Mai với sự tham gia của Bệnh viện Đa khoa TP Vinh, Bệnh viện Hữu Nghị Việt Tiệp, Bệnh viện Đa khoa Trung ương Quảng Nam đã mang đến nhiều thông tin hữu ích trong công tác tầm soát, chẩn đoán và điều trị bệnh.

Đặc biệt, chương trình có sự tham gia của hơn 1.000 bác sĩ trên cả hai hình thức trực tiếp và trực tuyến.

Tim mạch và Võng mạc, biến chứng kép nguy hiểm của ĐTĐ

Qua phần báo cáo của mình, TS.BS Nguyễn Quốc Thái, Viện Tim mạch, Bệnh viện Bạch Mai cho biết, bệnh nhân ĐTĐ thường đối mặt với nguy cơ tim mạch rất cao. “Ngay cả khi đã kiểm soát tốt LDL-C, huyết áp và đường huyết, các nguy cơ tim mạch tồn dư vẫn hiện hữu, đặc biệt ở bệnh nhân có tăng triglyceride hoặc non-HDL-C cao. Non-HDL-C là một thông số đã được khuyến cáo sử dụng trong điều trị rối loạn lipid máu và để đạt được đích này cần kiểm soát đồng thời kép LDL-C và TG”, ông nhấn mạnh.

Các chuyên gia, bác sĩ tim mạch và Nội tiết đái tháo đường, Bệnh viện Bạch Mai chia sẻ tại hội thảo khoa học.

Bên cạnh các nguy cơ tim mạch tồn dư, bệnh nhân ĐTĐ còn đối mặt với biến chứng lớn, đáng lo ngại là biến chứng võng mạc (VM). Đây cũng là nỗi lo sợ lớn nhất của bệnh nhân ĐTĐ, giảm đáng kể chất lượng cuộc sống và nguyên nhân hàng đầu gây mù ở người trong độ tuổi lao động. Theo dịch tễ bệnh võng mạc đái tháo đường thì cứ 3 người bị đái tháo đường thì có 1 người bị bệnh võng mạc ĐTĐ.

Bệnh võng mạc đái tháo đường (VMĐTĐ) là một biến cố sớm và là yếu tố dự báo tin cậy về các biến chứng nghiêm trọng liên quan đến ĐTĐ. Do đó, phát hiện sớm bệnh VMĐTĐ không chỉ giúp bảo vệ thị lực mà còn là cơ sở để dự phòng biến chứng khác của bệnh ĐTĐ một cách hiệu quả.

Kiểm soát tốt đường huyết, huyết áp, các yếu tố nguy cơ khác, khám mắt định kỳ và điều trị sớm sẽ giảm nguy cơ giảm thị lực, biến chứng của bệnh VMĐTĐ. Tuy nhiên, theo BSCKII. Nguyễn Thị Thu, Khoa Nội tiết – Đái tháo đường, Bệnh viện Bạch Mai có đề cập tới kết quả của nghiên cứu Steno- 2, mặc dù đã kiểm soát tối ưu các nguy cơ thì 50% bệnh nhân ĐTĐ vẫn tiến triển tới bệnh lý VMĐTĐ sau 8 năm. Do đó, bài toán đặt ra là cần có giải pháp làm chậm tiến triển bệnh VMĐTĐ bên cạnh kiểm soát các yếu tố nguy cơ, giảm biến cố tim mạch trên bệnh nhân ĐTĐ.

Fenofibrate – lựa chọn mới trong quản lý kép bên cạnh phối hợp liên chuyên khoa

Từ thực tế lâm sàng, điều trị cho các bệnh, các bác sĩ Bệnh viện Đa khoa TP Vinh, Bệnh viện Hữu Nghị Việt Tiệp, Bệnh viện Đa khoa Trung ương Quảng Nam và các bác sĩ Bệnh viện Bạch Mai đã chỉ ra Fenofibrate đang nổi lên như một chiến lược kép, vừa kiểm soát lipid máu, vừa giảm tiến triển bệnh VMĐTĐ. Liệu pháp phối hợp fenofibrate và statin dung nạp tốt, giúp làm giảm non-HDL_C, giảm biến cố tim mạch trên bệnh nhân ĐTĐ típ 2/ hội chứng chuyển hoá có TG tăng và tỷ lệ tử vong chung.

Theo nghiên cứu trên thế giới, fenofibrate giúp giảm tới 40% tiến triển bệnh võng mạc, giảm 31–37% nhu cầu điều trị laser, và hiệu quả này độc lập với nồng độ triglyceride hoặc HDL_C. Đặc biệt, hiệu quả của fenofibrate được ghi nhận rõ nhất ở nhóm bệnh nhân có bệnh VMĐTĐ không tăng sinh mức độ nhẹ và vừa  - giai đoạn sớm và còn khả năng bảo tồn thị lực. Khuyến cáo của Bộ Y tế Việt Nam, Hội Nội tiết - Đái tháo đường Việt Nam, Hội Nội tiết Hoa Kỳ, Hướng dẫn nhãn khoa của Bệnh viện Mắt trung ương có đề cập: Fenofibrate được chỉ định điều trị cho bệnh VMĐTĐ, hiệu quả thấy rõ ở người bệnh có giai đoạn không tăng sinh mức độ nhẹ, vừa.

Trong thực tế, các bệnh viện tham gia hội thảo đã đang triển khai mô hình tầm soát mắt định kỳ cho tất cả bệnh nhân ĐTĐ cũng như thực hiện, áp dụng sát sao những khuyến nghị đánh giá non – HDL – C, đánh giá nguy cơ bệnh tim mạch.

Biến chứng tim mạch và võng mạc ở bệnh nhân ĐTĐ không còn là hai thực thể riêng biệt. Chúng có mối liên quan chặt chẽ về cơ chế bệnh sinh, yếu tố nguy cơ và tiên lượng. Việc tầm soát định kỳ, điều trị toàn diện và phối hợp liên chuyên khoa không chỉ giúp bảo vệ đôi mắt mà còn bảo vệ trái tim người bệnh. Fenofibrate đang mở ra hy vọng mới cho chiến lược điều trị kép, nâng cao chất lượng sống và giảm gánh nặng biến chứng ĐTĐ trong cộng đồng.