Ngày đăng: 10/09/2025Tác giả: Hải Chiều - Thành DươngChiều ngày 9/9/2025, tại Bệnh viện Bạch Mai đã diễn ra buổi làm việc và trao đổi chuyên môn với GS. Eric Andrew Finkelstein, Giám đốc Trung tâm Chăm sóc Giảm nhẹ Lien, Trường Đại học Quốc gia Y khoa Duke-NUS (Singapore), thuộc chương trình giảng viên Quốc tế của Trường Đại học VinUni.
Chương trình có sự tham dự của PGS.TS. Vũ Văn Giáp - Phó Giám đốc Bệnh viện Bạch Mai, Lãnh đạo các Viện/Trung tâm/khoa/phòng, cán bộ phòng công tác xã hội và các cán bộ y tế trong toàn viện cùng các khách mời đến từ Bệnh viện Lão khoa Trung ương.

Phát biểu tại chương trình, PGS.TS. Vũ Văn Giáp - Phó Giám đốc Bệnh viện Bạch Mai khẳng định: “Việc tiếp cận các xu hướng tiên tiến trên thế giới giúp Bệnh viện không ngừng nâng cao chất lượng chăm sóc người bệnh, đặc biệt trong lĩnh vực chăm sóc giảm nhẹ - lĩnh vực giàu tính nhân văn và đang ngày càng có ý nghĩa quan trọng trong hệ thống y tế Việt Nam”.
Từ góc nhìn quản lý bệnh viện, PGS.TS Vũ Văn Giáp nhấn mạnh: “Chăm sóc người bệnh giai đoạn cuối không chỉ là câu chuyện chuyên môn y khoa, mà còn gắn với chính sách y tế, sự đồng hành của gia đình và cộng đồng. Định hướng tương lai cần chú trọng phát triển hệ thống chăm sóc giảm nhẹ và hỗ trợ tâm lý, để người bệnh được ra đi trong sự thanh thản, nhân văn và ít gánh nặng nhất có thể”.
Trong phần trình bày, GS. Eric Andrew Finkelstein đã chỉ ra thực trạng đáng chú ý: Nhiều bệnh nhân giai đoạn cuối phải trải qua những liệu trình điều trị kéo dài, tốn kém nhưng cải thiện chất lượng sống không đáng kể - một hiện tượng được gọi là “y tế hóa cái chết”. Nguyên nhân xuất phát từ tác động của bảo hiểm y tế công, sự phát triển của công nghệ y học, kỳ vọng ngày càng cao của người bệnh và cả yếu tố tâm lý muốn níu giữ sự sống. Nghiên cứu cho thấy, chính khoảng cách giữa kỳ vọng và thực tế đã khiến không ít bệnh nhân ung thư giai đoạn cuối chấp nhận chi trả chi phí điều trị rất lớn, dù hiệu quả mang lại còn hạn chế.

Chuyên gia quốc tế cũng giới thiệu Khung đánh giá chất lượng chăm sóc bệnh nhân giai đoạn cuối (QCPAI), được triển khai tại Singapore và Philippines, với trọng tâm là đo lường trải nghiệm của gia đình và bệnh nhân trong quá trình điều trị. Từ đó, GS. Eric Andrew Finkelstein nhấn mạnh: Chăm sóc giảm nhẹ cần chuyển từ “chữa bệnh bằng mọi giá” sang ưu tiên giảm đau, hỗ trợ tinh thần, tôn trọng giá trị và nguyện vọng của người bệnh.
Về phía Bệnh viện Bạch Mai, Phòng Công tác xã hội và Phòng Điều dưỡng đã chia sẻ vai trò trong đào tạo thực hành chăm sóc giảm nhẹ cho điều dưỡng, cũng như hỗ trợ tâm lý - xã hội cho người bệnh và gia đình. Buổi làm việc mở ra cơ hội hợp tác trong nghiên cứu, đào tạo và áp dụng các mô hình quốc tế vào thực tiễn Việt Nam.
Trong phần trao đổi, PGS.TS Đỗ Duy Cường - Giám đốc Viện Y học Nhiệt đới, Bệnh viện Bạch Mai cho rằng vấn đề “y tế hóa cái chết” là thách thức không chỉ ở Việt Nam mà trên toàn thế giới. “Ở giai đoạn cuối, thay vì tập trung vào điều trị kéo dài sự sống bằng mọi giá, y học hiện đại cần quan tâm nhiều hơn đến chăm sóc giảm nhẹ, kiểm soát triệu chứng và nâng cao chất lượng những ngày cuối đời cho người bệnh”, ông nhấn mạnh.

Ở góc nhìn chuyên ngành ung bướu, PGS.TS Phạm Cẩm Phương - Giám đốc Trung tâm Y học hạt nhân và Ung bướu, Bệnh viện Bạch Mai chia sẻ: “Thực tế, nhiều bệnh nhân và gia đình thường đặt kỳ vọng rất lớn vào phác đồ điều trị, kể cả khi hiệu quả được dự báo hạn chế. Do đó, bác sĩ không chỉ điều trị mà còn phải đóng vai trò tư vấn, đồng hành, giúp người bệnh hiểu rõ tình trạng, cân nhắc giữa lợi ích và chi phí, từ đó lựa chọn giải pháp phù hợp nhất”.