Ung thư biểu mô tế bào gan thể sarcomatoid (sarcomatoid hepatocellular carcinoma - SHC) là một u tân sản hiếm gặp ở gan. Chẩn đoán SHC dựa vào bằng chứng trên giải phẫu bệnh sau phẫu thuật, phương pháp điều trị ưu tiên là phẫu thuật loại bỏ u. Bệnh có tiên lượng xấu vì tỉ lệ tái phát và di căn xa cao.
Nhiều thử nghiệm lâm sàng đã cho thấy các phương pháp điều trị khi bệnh tái phát như nút mạch hóa chất (TACE), đốt sóng cao tần (RFA), và tiêm cồn qua da là những nguyên nhân chính dẫn tới sự chuyển dạng từ ung thư biểu mô tế bào gan (HCC) sang thể sarcomatoid (SHC); chỉ một số ít những trường hợp bệnh nhân SHC được báo cáo không được điều trị bằng những phương pháp trên. Nguyên nhân và cơ chế bệnh sinh cụ thể của SHC vẫn chưa được biết rõ ràng.
Sau đây chúng tôi xin trình bày một case lâm sàng bệnh nhân được chẩn đoán ung thư biểu mô tế bào gan thể sarcomatoid tái phát nhiều lần sau nút mạch hóa chất và phẫu thuật.
Bệnh nhân nam, 57 tuổi, tiền sử được chẩn đoán ung thư biểu mô tế bào gan năm 2013 đã được nút mạch hóa chất (TACE) 5 lần tại Bệnh viện Bạch Mai.
Tháng 4/2023 bệnh nhân được chẩn đoán ung thư gan tái phát, đã được TACE lần thứ sáu tại Bệnh viện Đa khoa Đức Giang. Sau điều trị bệnh nhân ổn định và được ra viện để theo dõi tiếp.
Tháng 5/2023 bệnh nhân vào viện vì đau bụng âm ỉ, ăn kém, buồn nôn nhiều, sút 5 kg/tháng, vào viện được chụp CT ổ bụng thấy có hình ảnh khối u gan phải kích thước 25x35mm, giảm tỷ trọng, không ngấm thuốc sau tiêm, khối u lớn kích thước 97x145mm chiếm gần toàn bộ gan trái có tính chất của HCC.
Chụp MRI ổ bụng thấy hình ảnh khối khu trú ở hạ phân thùy VI kích thước 40x39x24mm không ngấm thuốc, cạnh phân thùy bên gan trái có khối lớn kích thước 94x153mm không đồng nhất bao gồm phần hoại tử trung tâm và ngoại vi ngấm thuốc thì động mạch, thải thuốc thì tĩnh mạch. Nhu mô hạ phân thùy II có nốt 28x18x20mm với tính chất tương tự, liên tục với khối ở gan trái.