Nhân viên y tế cần lưu ý thông báo cho người bệnh về các tác dụng phụ phổ biến và nghiêm trọng liên quan đến thuốc đồng vận thụ thể peptide-1 giống glucagon (GLP-1RA). Đây là cảnh báo từ cơ quan quản lý các sản phẩm Y tế Vương quốc Anh (MHRA).
Khuyến cáo dành cho nhân viên y tế
• Thông báo cho người bệnh khi sử dụng lần đầu và khi tăng liều về tác dụng phụ phổ biến trên tiêu hóa có thể xuất hiện với tần suất trên 1/10 số người bệnh sử dụng. Những tác dụng phụ này thường không nghiêm trọng, nhưng đôi khi có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng như mất nước cần phải nhập viện.
• Lưu ý hạ đường huyết có thể xảy ra ở những người bệnh không mắc đái tháo đường khi sử dụng nhóm thuốc GLP-1RA để kiểm soát cân nặng; người bệnh cần được biết về các triệu chứng, dấu hiệu hạ đường huyết và xin tư vấn của nhân viên y tế nếu xuất hiện các triệu chứng này.
• Người bệnh cũng nên được cảnh báo về nguy cơ thuốc GLP-1RA giả để giảm cân nếu không được kê đơn bởi các bác sĩ chuyên khoa và lưu ý về một số loại thuốc giả có chứa insulin đã được phát hiện trên thị trường.
• Đã có báo cáo về việc sử dụng sai mục đích các thuốc GLP-1RA cho các chỉ định chưa được cấp phép như giảm cân thẩm mỹ.
• Báo cáo biến cố bất lợi nghi ngờ do thuốc GLP-1RA theo mẫu báo cáo phản ứng có hại của thuốc (ADR).
• GLP-1RA là thuốc chỉ được kê đơn, sử dụng dưới sự giám sát y tế và nên được kê đơn bởi bác sĩ chuyên khoa.
• Lợi ích và nguy cơ khi sử dụng GLP-1RA để giảm cân ngoài các chỉ định được cấp phép chưa được nghiên cứu.
• Các tác dụng phụ thường gặp trên đường tiêu hóa (bao gồm buồn nôn, nôn, tiêu chảy và táo bón) có thể kéo dài trong vài ngày và có thể xuất hiện với tần suất trên 1/10 số người bệnh sử dụng thuốc. Điều này có thể dẫn đến mất nước, sau đó là các biến chứng khác như tổn thương thận cần nhập viện.
• Trong quá trình điều trị, khi gặp các tác dụng phụ trên tiêu hóa bao gồm nôn mửa và tiêu chảy, hãy cung cấp đủ nước cho cơ thể bằng cách uống nhiều chất lỏng (như nước lọc) để tránh mất nước.
• Các tác dụng phụ khác nghiêm trọng nhưng ít gặp của GLP-1RA bao gồm bệnh sỏi mật cấp tính, viêm tụy và các phản ứng dị ứng nghiêm trọng.
• Đọc kỹ hướng dẫn sử dụng trong Tờ thông tin cho người bệnh và sử dụng theo đúng liều lượng được kê đơn.
• Nếu người bệnh lo ngại về bất kỳ tác dụng phụ nào, hãy tham khảo ý kiến của nhân viên y tế.
Thông tin về nhóm thuốc đồng vận thụ thể GLP-1
GLP-1RA là một nhóm thuốc điều trị hiệu quả và an toàn khi được sử dụng trong chỉ định được cấp phép. Tuy nhiên, việc sử dụng nhóm thuốc này cũng có những nguy cơ giống như nhiều nhóm thuốc khác.
GLP-1RA được sử dụng để điều trị bệnh tiểu đường tuýp 2 và béo phì. Có 5 hoạt chất thuộc nhóm GLP-1RA hiện đang lưu hành tại Anh bao gồm dulaglutide, exenatide, liraglutide, lixisenatide, semaglutide. Wegovy (hoạt chất là semaglutide) được cấp phép với mục đích giảm nguy cơ mắc các biến cố tim mạch ở những người bệnh có tiền sử bệnh tim mạch. Mounjaro (hoạt chất là tirzepatide) là sự kết hợp của GLP-1RA với chất đồng vận thụ thể polypeptide hướng insulin phụ thuộc glucose (GIP RA).
Nhiều người quan tâm đến việc sử dụng các thuốc GLP-1RA để giảm cân. Các thuốc GLP-1RA được cấp phép để giảm cân hiệu quả trên những người bệnh béo phì (có BMI > 30 kg/m²) hoặc những người thừa cân (BMI > 27 kg/m²) có bệnh lý đi kèm liên quan đến cân nặng như bệnh tim mạch. Tại Anh, Saxenda (liraglutide), Wegovy (semaglutide) và Mounjaro (tirzepatide) là những sản phẩm GLP-1RA được cấp phép để kiểm soát cân nặng.
Đã có bằng chứng và báo cáo về phản ứng có hại của nhóm thuốc này do sử dụng để kiểm soát cân nặng ngoài chỉ định được cấp phép. Lợi ích và nguy cơ khi sử dụng các loại thuốc này để giảm cân của những người không bị béo phì hoặc không thừa cân có bệnh đi kèm liên quan đến cân nặng vẫn chưa được nghiên cứu.
Nguy cơ phản ứng thuốc có hại liên quan đến thuốc GLP-1RA
Các tác dụng phụ trên tiêu hóa thường xảy ra khi bắt đầu điều trị hoặc khi tăng liều. Nhân viên y tế cũng nên trao đổi với người bệnh về các tác dụng phụ nghiêm trọng nhưng ít gặp hơn bao gồm viêm tụy và rối loạn túi mật có thể xảy ra ở 1/100 đến 1/10.000 người bệnh tùy từng thuốc GLP-1RA.
Nguy cơ hạ đường huyết ở người bệnh không mắc đái tháo đường đã được đề cập trong tờ hướng dẫn sử dụng thuốc của Saxenda và Wegovy, là những loại thuốc được cấp phép để kiểm soát cân nặng; người bệnh cần được thông báo về các dấu hiệu và triệu chứng của hạ đường huyết và biện pháp cần thực hiện.
Cơ quan Quản lý Dược phẩm Anh (MHRA) đã nhận được các báo cáo ADR liên quan đến các tình huống đã nhập viện do xuất hiện biến cố bất lợi nghi ngờ do GLP-1RA khi sử dụng để giảm cân. Tình trạng mất nước nghiêm trọng sau khi gặp phản ứng thuốc có hại trên tiêu hóa đã được báo cáo, bao gồm cả những người bệnh có thể đã sử dụng các loại thuốc này để giảm cân nhưng không đủ các tiêu chuẩn kê đơn. Tuy nhiên, rất khó để xác nhận việc sử dụng thuốc không phù hợp hoặc không đúng từ dữ liệu báo cáo ADR.
Tính đến ngày 28/10/2024, MHRA đã nhận được 7228 báo cáo về các phản ứng có hại trên tiêu hóa phổ biến như buồn nôn, nôn và tiêu chảy liên quan đến GLP-1RA được chỉ định để kiểm soát cân nặng. Trong số các báo cáo này, 68 báo cáo về việc người bệnh phải nhập viện.