Thực trạng đáng lo ngại

Theo thống kê, mỗi năm trên thế giới có hàng triệu ca tiêm filler được thực hiện. Riêng tại Mỹ, khoảng 1,5 triệu ca được báo cáo. Tuy nhiên, Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) đã ghi nhận hơn 900 trường hợp biến chứng nghiêm trọng liên quan đến thủ thuật này.

Bệnh nhân thâm tím vùng mũi lan lên mắt phải sau khi tiêm filler ở cơ sở spa

Tại Việt Nam, tình hình cũng không kém phần báo động. Bệnh viện Da Liễu TP.HCM tiếp nhận hơn 600 ca biến chứng thẩm mỹ mỗi năm, trong đó 69% liên quan đến tiêm filler và Botox. Bệnh viện Việt Đức, Bệnh viện Bạch Mai cũng thường xuyên cấp cứu cho những bệnh nhân bị hoại tử da, mù mắt, tai biến não sau tiêm filler tại các cơ sở không phép. Đặc biệt, có trường hợp bệnh nhân phải trải qua hơn 60 ca phẫu thuật chỉ để xử lý hậu quả hoại tử lan rộng do filler trôi nổi.

Mặt khác, thực trạng quản lý sử dụng chất làm đầy ở Việt Nam còn nhiều vấn đề bất cập. Quy định phân phối, cấp phép sử dụng lỏng lẻo; dễ dàng mua bán trên thị trường, mạng xã hội; nguy cơ bị pha trộn sai tỷ lệ, tạp chất…

Nhiều biến chứng nguy hiểm

Các bác sĩ Khoa Phẫu thuật Tạo hình Thẩm mỹ, Bệnh viện Bạch Mai cho biết, nguyên nhân chính của biến chứng sau tiêm filter thường đến từ: Tiêm tại cơ sở không phép, thiếu điều kiện vô khuẩn; Người tiêm không phải bác sĩ, không được đào tạo bài bản; Filler giả, kém chất lượng, không được Bộ Y tế cấp phép; Kỹ thuật tiêm sai, tiêm nhầm vào mạch máu hoặc sai lớp mô.

Có những biến chứng đến sớm và có những biến chứng phải sau 2 - 6 tuần, thậm chí sau năm, hàng chục năm mới xuất hiện. Nhiều biến chứng nặng gây ảnh hưởng và để lại di chứng nghiêm trọng đến thẩm mỹ, tâm lý, thậm chí tử vong.

Tắc mạch máu gây hoại tử da hoặc mù mắt vĩnh viễn. Đây là biến chứng cấp cứu, cần xử trí trong “thời gian vàng” vài giờ đầu may ra mới có cơ hội. Dấu hiệu nhận biết của biến chứng này: Người bệnh sau tiêm đau dữ dội, bất thường tại vùng tiêm. Da đổi màu, trắng bệch sau tiêm, tím tái. Cảm giác tê, lạnh tại vùng tổn thương. Nếu liên quan mạch mắt sẽ có dấu hiệu nhìn mờ hoặc mất thị lực đột ngột. Đau mắt, nhức đầu, hạn chế vận nhãn.

Nhiễm trùng sưng đỏ, áp xe, viêm mô tế bào lan rộng. Nếu không được xử trí kịp thời, nhiễm trùng có thể gây hoại tử, để lại sẹo hoặc lan vào máu gây nhiễm khuẩn huyết, nguy cơ tử vong, nhẹ hơn để lại hậu quả thẩm mỹ và ảnh hưởng tâm lý nghiêm trọng. Triệu chứng nhận biết: Giai đoạn sớm vài ngày sau tiêm sưng đỏ, nóng vùng tiêm. Đau tăng dần, có thể sốt nhẹ. Giai đoạn muộn/nặng xuất hiện mủ, ổ áp xe, da chuyển tím, loát, viêm mô tế bào lan rộng, sốt cao, ớn lạnh. Nhiễm trùng mãn tính (biofilm) nốt cứng, viêm tái đi tái lại.

U hạt, phản ứng viêm mạn tính: Xuất hiện các nốt cứng, biến dạng khuôn mặt, hoại tử mô, sẹo xấu, ảnh hưởng lâu dài đến thẩm mỹ và tâm lý. Đây là một dạng biến chứng muộn, liên quan đến phản ứng miễn dịch của cơ thể với chất tiêm, thường xảy ra sau vài tuần đến vài tháng hoặc thậm chí nhiều năm sau tiêm. Triệu chứng thường thấy nốt cứng, chắc, không di động, đôi khi đau nhẹ hoặc không đau. Da trên u hạt có thể bình thường hoặc đỏ nhẹ. Có thể xuất hiện nhiều nốt ở vùng tiêm. Một số trường hợp có viêm đỏ, sưng nóng (kèm nhiễm trùng thứ phát hoặc phản ứng viêm).

Sốc phản vệ: Hiếm gặp nhưng có thể dẫn tới tử vong nếu không cấp cứu kịp thời.

Biến chứng sau tiêm filler ngực - Khoa Phẫu thuật Tạo hình Thẩm mỹ, Bệnh viện Bạch Mai

Hiện tượng cứng và chảy xệ da, phần mềm dưới da vùng tiêm gây biến dạng vùng tiêm có thể xảy ra ngay cả trong nhiều trường hợp được cho là may mắn không có các biến chứng nêu trên.

Thông thái khi tiêm filler để bảo vệ chính mình

Để giảm thiểu rủi ro, ThS. BS Phạm Kiến Nhật - Khoa Phẫu thuật Tạo hình Thẩm mỹ, Bệnh viện Bạch Mai khuyến cáo: “Người dân chỉ thực hiện tiêm filler tại bệnh viện hoặc cơ sở y tế được cấp phép, đầy đủ trang thiết bị tiêu chuẩn. Lựa chọn bác sĩ chuyên khoa có chứng chỉ hành nghề, hiểu rõ giải phẫu. Sử dụng filler chính hãng, có nguồn gốc rõ ràng được Bộ Y tế cấp phép. Thăm khám, theo dõi chặt chẽ trước sau tiêm. Tuyệt đối không tự xử lý biến chứng tại nhà hay tìm đến spa, cơ sở “chui” để chữa biến chứng. Không tự nặn, không chích rạch, không đắp thuốc dân gian. Đến ngay bệnh viện khi có dấu hiệu bất thường như đau dữ dội, da tím tái, mờ mắt, sưng đỏ, chảy mủ”.

Làm đẹp là nhu cầu chính đáng nhưng cần nhớ rằng filler là một thủ thuật y khoa, không phải dịch vụ làm đẹp đơn giản. Rất nhiều ca bệnh với biến chứng nặng nề đã xảy ra là lời cảnh báo mạnh mẽ trước vấn đề “an toàn và sự thông thái” khi làm đẹp. Đừng để “cái đẹp tức thì” trở thành nỗi ám ảnh suốt đời.