Theo các chuyên gia, thuốc lá liên quan tới 6/8 nguyên nhân gây tử vong hàng đầu bao gồm bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính, các bệnh về tim mạch, ung thư... Nếu hút 20 điếu thuốc lá/ngày, nguy cơ mắc ung thư phổi cao gấp 26 lần so với người không hút thuốc.
ThS. BS. Hoàng Anh Đức - Trung tâm Hô hấp, Bệnh viện Bạch Mai cho biết: Một bệnh nhân nam 48 tuổi có tiền sử hút thuốc lá trên 30 năm đang phải điều trị tại Trung tâm với bệnh lý tràn khí màng phổi. Trước đây 3 tháng, bệnh nhân đã có tràn khí màng phổi 1 lần và được điều trị tại bệnh viện tỉnh. Lần này bệnh nhân cũng vào viện vì lý do tương tự. Tràn khí màng phổi là bệnh lý liên quan trực tiếp đến tác hại của thuốc lá. Bệnh lý này đặc trưng bởi tình trạng xuất hiện các khí bất thường trong khoang màng phổi. Đó là hậu quả tất yếu của quá trình hút thuốc lá kéo dài làm dãn phế nang, xuất hiện và hình thành bóng kén khí trong phổi. Bóng kén khí này ngày càng lớn dần rồi vỡ, gây bệnh lý tràn khí màng phổi.
Bệnh lý này nếu không được điều trị và cấp cứu kịp thời thì sẽ dẫn đến tình trạng suy hô hấp rất nhanh, thậm chí có thể tử vong. Đối với bệnh nhân tràn khí màng phổi thì bên cạnh việc điều trị về chuyên môn, phục hồi chức năng phổi cho bệnh nhân thì việc điều trị cai nghiện thuốc lá có vai trò rất quan trọng, dự phòng tình trạng tràn khí tái phát trong tương lai. Nếu bệnh nhân điều trị khỏi rồi mà vẫn tiếp tục hút thuốc lá thì bệnh lý tràn khí màng phổi sẽ tái phát và những lần sau sẽ nặng hơn lần trước, thậm chí có thể dẫn đến nguy cơ tử vong bất cứ lúc nào.
Giường bên cạnh là một bệnh nhân nam 62 tuổi có thâm niên hút thuốc lào nhiều năm. Bệnh nhân có tiền sử tim mạch và đang được điều trị tại Viện Tim mạch với bệnh lý suy tim. Đợt này bệnh nhân vào viện với biểu hiện tràn dịch màng phổi, tức là xuất hiện dịch trong vùng màng phổi. Bệnh lý suy tim là một trong những hậu quả trực tiếp của thuốc lá với sức khỏe. Hút thuốc lá sẽ gây ra các biến đổi trong tim mạch, lắng đọng mảng xơ vữa trong thành mạch, tăng nguy cơ biến cố mạch máu dẫn đến các bệnh lý nặng nề về mạch máu như suy tim, bệnh lý mạch vành, bệnh lý tai biến mạch máu não có thể dẫn đến các di chứng như liệt, thậm chí đột tử hoặc tử vong.
Đợt này bệnh nhân vào viện vì thêm bệnh lý nữa về hô hấp là tràn dịch màng phổi, tức là xuất hiện dịch trong khoang màng phổi. Đây cũng là một trong những bệnh lý rất phức tạp liên quan đến tác hại của hút thuốc lá. Hiện tại bệnh nhân đang được làm các xét nghiệm để thăm dò, chẩn đoán chính xác nguyên nhân gây tràn dịch màng phổi. Cùng với đó, bệnh nhân cũng sẽ được tư vấn cai nghiện thuốc lá để dự phòng những biến cố về tim mạch trong tương lai.
Chia sẻ về tác hại của thuốc lá với sức khỏe, PGS.TS.BS Vũ Văn Giáp - Phó giám đốc Trung tâm Hô hấp, Bệnh viện Bạch Mai, Tổng thư ký Hội hô hấp Việt Nam cho biết: Theo các nghiên cứu, trong khói thuốc lá có hơn 6.000 chất độc có khả năng gây ung thư. Chính vì vậy khi hút thuốc lá sẽ dẫn đến nhiều bệnh lý tại nhiều cơ quan khác nhau đối với cơ thể.
Các bệnh lý về thần kinh, tim mạch với các biến chứng như đột quỵ, tai biến mạch máu não, xuất huyết não, nhồi máu cơ tim, mạch vành…Những bệnh lý về hô hấp như bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính, tràn khí màng phổi, những bệnh lý về mạch máu ngoại vi gây tắc mạch, nghẽn mạch, thiếu máu chi có thể phải cắt cụt chi. Đặc biệt là các bệnh lý liên quan đến ung thư có thể gây ra các tình trạng về ung thư như ung thư vòm họng, ung thư đường tiêu hóa, ung thư phổi, ung thư bàng quang…Bên cạnh đó cũng có nhiều bệnh lý khác liên quan đến tác hại của thuốc lá, thậm chí là các bệnh lý liên quan đến chức năng sinh sản hay vô sinh.
Nhân ngày thế giới không khói thuốc lá 31/5, PGS.TS. BS Vũ Văn Giáp khuyến cáo: Hãy hành động vì một môi trường không khói thuốc lá! Để bảo vệ sức khỏe của chính mình và người thân, những người hút thuốc lá hãy gọi điện thoại tới Tổng đài tư vấn hỗ trợ cai nghiện thuốc lá- Bệnh viện Bạch Mai 18006606 để được tư vấn miễn phí.
M.Thanh