Nút mạch điều trị u xơ tử cung là giải pháp giúp bảo tồn tử cung và đặc biệt hiệu quả với những người muốn duy trì chức năng làm mẹ, hoặc khả năng sinh lý. Vậy khi chọn giải pháp này, người bệnh cần chuẩn bị gì, lưu ý những gì, có cần kiêng khem hay chế độ thuốc men thế nào? Chúng tôi đã có buổi trao đổi với BSCKII. Phan Hoàng Giang, Trung tâm Điện quang, Bệnh viện Bạch Mai.
PV: Thưa bác sĩ, người bệnh được nút mạch điều trị u xơ tử cung qua động mạch quay sau bao lâu sẽ được tháo băng ép?
BSCKII. Phan Hoàng Giang: Trung tâm Điện quang, Bệnh viện Bạch Mai đã thực hiện kỹ thuật nút động mạch tử cung qua đường động mạch quay. Thủ thuật này giúp cho người bệnh thấy thoải mái hơn sau khi thực hiện. Bác sỹ sẽ luồn dụng cụ đi qua động mạch quay (cổ tay) tiếp cận đến tử cung để can thiệp vào khối u. Ưu điểm của kỹ thuật này là người bệnh không phải nằm bất động 8 tiếng mà có thể đứng lên đi lại ngay sau khi can thiệp xong. Sau can thiệp, bệnh nhân sẽ được băng ép tại vị trí vào động mạch quay nhằm ngăn chặn máu từ động mạch thoát ra. Sau 2h, người bệnh sẽ nới băng ép để giảm tức và sau 6h sẽ tháo hẳn băng ép. Sau can thiệp, bệnh nhân sẽ có cảm giác căng tức ở tay trái do bị băng ép. Đây là triệu chứng bình thường và sẽ hết sau vài ngày.
PV: Hematoma là gì? Có nguy hiểm không, thưa bác sĩ?
BSCKII. Phan Hoàng Giang: Hematoma là trường hợp mạch máu tổn thương tạo thành khối máu tụ nhưng rất hiếm. Khi thấy nổi cục, hay tím rộng vùng chọc động mạch thì người bệnh nên liên hệ với nhân viên y tế để được theo dõi và xử trí.
PV: Với trường hợp can thiệp qua động mạch đùi cần chú ý điều gì?
BSCKII. Phan Hoàng Giang: Can thiệp qua động mạch đùi là kỹ thuật kinh điển đã được áp dụng hàng chục năm nay. Kỹ thuật sẽ đơn giản hơn và nhanh hơn nhưng sau can thiệp bệnh nhân phải treo chân và nằm bất động trong 6-8h. Do phải nằm bẩt động nên có thể gây cho người bệnh cảm thấy khó chịu sau thủ thuật.
PV: Sau khi can thiệp, người bệnh có bị đau không?
BSCKII. Phan Hoàng Giang: Sau can thiệp bệnh nhân sẽ có cảm giác đau ở bụng dưới. Cảm giác đau sẽ kéo dài trong vài ngày. Nếu đau nhiều bệnh nhân có thể sử dụng thuốc giảm đau dạng uống hoặc đặt hậu môn 4-6h/ lần.
PV: Bệnh nhân sẽ nằm viện bao lâu?
BSCKII. Phan Hoàng Giang Tùy vào kết quả sau can thiệp, bệnh nhân cần nằm viện để theo dõi trong khoảng 1 ngày . Khi về nhà, bác sĩ sẽ kê cho bệnh nhân thuốc kháng sinh dự phòng 3-5 ngày, thuốc chống phù nề, thuốc giảm đau (nếu cần). Sau can thiệp 3 ngày bệnh nhân có thể làm việc và sinh hoạt bình thường. Đối với những người lao động nặng thì cần làm việc nhẹ nhàng khoảng 1 tuần, sau đó mới trở lại công việc bình thường được.
PV: Người bệnh có thể vệ sinh như thế nào và quan hệ tình dục ngay không?
BSCKII. Phan Hoàng Giang: Sau khi về nhà, bệnh nhân có thể sinh hoạt, tắm rửa bình thường nhưng không ngâm mình trong bồn tắm trong 2 tuần và nên kiêng quan hệ tình dục, sau 1 đến 2 tuần, tùy thuộc vào mức độ ra máu âm đạo sau thủ thuật. Bởi lẽ, sau khi can thiệp, các mạch máu ở tử cung dễ bị tổn thương gây chảy máu âm đạo. Người bệnh có thể bị rối loạn kinh nguyệt trong vài chu kỳ đầu
Về chế độ ăn uống, người bệnh ăn uống bình thường, không cần bồi bổ gì thêm vì đây chỉ là thủ thuật tối thiểu không hề mất máu. nên uống nhiều nước, ăn đủ chất xơ và vitamin để tránh táo bón.
PV: Bệnh nhân nên khám định kỳ thế nào?
BSCKII. Phan Hoàng Giang: Bệnh nhân nên đi khám sau can thiệp 3 tháng một lần trong vòng 1 năm để đánh giá sự thoái triển của khối u. Tỷ lệ thành công của nút mạch là trên90%. Có một số rất ít trường hợp u không nhỏ lại nhưng không còn triệu chứng đau bụng, rong kinh, cường kinh thì cũng không cần phải nút lại.
PV: Người bệnh có nguy cơ tái phát khối u trở lại không?
BSCKII. Phan Hoàng Giang: Nút mạch là điều trị bảo tồn, tử cung còn nguyên vẹn do vậy vẫn có thể có khối u mới (chỉ khi cắt bỏ tử cung hoàn toàn thì mới không có u mới xuất hiện). Để phòng ngừa thì nên tránh sử dụng các thực phẩm gây u xơ: thịt đỏ, mầm đậu nành, các loại thuốc làm tăng nội tiết nữ,..
PV: Chi phí cho một lần can thiệp khoảng bao nhiêu tiền?
BSCKII. Phan Hoàng Giang: Chi phí cho một lần can thiệp khoảng 20 - 25 triệu. Nếu bệnh nhân có bảo hiểm y tế và được chuyển tuyến đến Bệnh viện Bạch Mai thì sẽ được hưởng khoảng 80%. Còn nếu bảo hiểm trái tuyến sẽ được hưởng 40%.
PV: Xin cảm ơn bác sĩ!
Bài và ảnh: Đỗ Hằng
