Chụp cộng hưởng từ là gì?
Chụp cộng hưởng từ (CHT hay MRI) là một kỹ thuật ghi hình ảnh sử dụng từ trường mạnh và sóng radio để tạo nên những hình ảnh của các cơ quan và cấu trúc bên trong cơ thể. MRI không sử dụng phóng xạ ion hóa (không dùng tia X)
Những người chống chỉ định tuyệt đối không được chụp MRI:
Những người chống chỉ định tương đối với MRI
- Trẻ sơ sinh
- Bệnh nhân bị kích thích
- Bệnh nhân sợ hội chứng đường hầm
- Bệnh nhân có liên quan đến dị ứng thuốc đối quang từ
- Bệnh nhân có suy thận nặng
Chụp MRI có khó chịu không? Có cần tới thuốc mê khi chụp không ?
- Chụp hình MRI là một kỹ thuật không đau, không cần tới thuốc mê. Đối với trường hợp đặc biệt (người bệnh kích động, trẻ nhỏ, bệnh nhân không tự chủ được…) có thể phải dùng an thần hay gây mê.
- Một số người cảm thấy không được thoải mái ở trong máy MRI vì chỗ nhỏ hẹp như một cái hầm. Nếu ở trong trường hợp này, người bệnh có thể nói với nhân viên y tế để có giải pháp giúp hài hòa cảm giác này…
Thủ tục chụp cộng hưởng từ cần những gì? (Chuẩn bị theo bản kiểm do nhân viên y tế phát)
- Người bệnh có định của bác sỹ để chụp CHT, làm thủ tục hành chính (nộp tiền…)
- Người bệnh cần đọc kỹ hướng dẫn và khai báo với nhân viên y tế về các dị vật kim loại trong cơ thể…..
- Nhân viên y tế sẽ kiểm tra lại sau đó đưa người bệnh vào phòng chụp và thực hiện chụp theo yêu cầu của bác sỹ
Những điều cần lưu ý trong khi chụp cộng hưởng từ:
- Nhân viên y tế sẽ không ở trong phòng với người bệnh khi thực hiện thao tác chụp nhưng họ sẽ có thể nhìn và nói chuyện với người được chụp MRI qua một hệ thống điện đàm nội bộ. Trường hợp đặc biệt, nhân viên y tế sẽ ở trong phòng chụp cùng với người bệnh.
- Thời gian chụp CHT sẽ mất từ 10 phút tới 90 phút. Điều tối quan trọng là người bệnh phải nằm thật yên khi máy chụp. Bất cứ một cử động nào cũng có thể làm hình chụp bị mờ.
- Tùy theo hình chụp bộ phận nào, người bệnh có thể phải tiêm thuốc đối quang từ.
- Một kim nhỏ (kim tiêm mạch máu) sẽ được tiêm vào một mạch máu trên tay hoặc chân để tiêm thuốc đối quang.
Thuốc đối quang là gì?
Thuốc đối quang trong chụp MRI là một chất lỏng không màu sẽ được tiêm vào mạch máu của người bệnh nhằm mục đích giúp cho bác sỹ dễ dàng chẩn đoán bệnh. Khi thuốc đối quang được tiêm vào mạch máu, người bệnh sẽ không có cảm giác gì khác lạ. Sau khi tiêm, thuốc đối quang không ảnh hưởng tới khả năng làm việc thông thường.
Những điều cần lưu ý khi tiêm thuốc đối quang từ?
- Thuốc đối quang không thích hợp với một số người: có bầu hay nghi ngờ có bầu, đang cho con bú; Những người chức năng thận có vấn đề...
- Thuốc đối quang từ được thận thải ra khỏi cơ thể qua nước tiểu. Nó được thải ra một cách dễ dàng khỏi cơ thể của những người có thận làm việc bình thường.
- Những người có thận yếu (gọi là suy thận) không thể thải thuốc đối quang từ ra khỏi cơ thể của họ. Điều này có thể dẫn tới một tình trạng rối loạn rất hiếm có gọi là Xơ hóa toàn thân do thận (Nephrogenic Systemic Fibrosis, viết tắt là NSF).
- Người bệnh có thể được yêu cầu làm xét nghiệm máu để biết mức chức năng thận của mình có cho phép tiêm thuốc đối quang từ hay không?
Những rủi ro có thể xảy ra khi tiêm thuốc đối quang trong chụp CHT?
- Thuốc đối quang tiêm vào có thể rỉ ra ngoài mạch máu,ở dưới da và vào các mô.
- Dị ứng với thuốc đối quang xảy ra trong vòng một tiếng đồng hồ đầu, với hầu hết những dị ứng xảy ra trong 5phút đầu. Tùy mức độ mà có các dấu hiệu lâm sàng khác nhau:
- Nhẹ: nhức đầu, buồn nôn trong giây lát, chóng mặt, nổi mề đay, phát ban và ngứa. - Trung bình: mề đay lan rộng, nhức đầu, sưng mặt, nôn mửa, khó thở. - Nặng: những phản ứng nặng rất ít khi xảy ra nhưng có thể gồm có: tim đập nhanh tới độ đe dọa tính mạng, áp suất máu xuống rất thấp, sưng cuống họng, động kinh hay ngừng tim.
|
Hình ảnh xơ hóa toàn thân do thận (NSF)
|
- Nếu người bệnh có các bất thường (khó thở, nôn, buồn nôn, ngứa, nổi mẩn…..) thì báo ngay cho nhân viên y tế.
Lưu ý: Tất cả các bệnh nhân trước khi thăm khám MRI cần phải hoàn thành phiếu khai báo thông tin tiền sử của bệnh nhân trước đó.
Thạc sỹ. Nguyễn Tuấn Dũng
Trung tâm Điện quang – Bệnh viện Bạch Mai