Theo PGS Nguyễn Văn Bàng – nguyên bác sĩ tại Bệnh viện Bạch Mai Hà Nội, việc thu phí chăm nuôi khiến dư luận bức xúc và cho rằng bị tận thu cũng dễ hiểu nhưng hai bên bệnh viện và người dân đều có nguồn cơn khác nhau.
Ảnh minh họa.
Báo điện tử Infonet.vn xin trích đăng ý kiến của PGS Nguyễn Văn Bàng - người thầy thuốc đồng thời là nhà giáo ngành y đã hơn 40 năm làm việc ở các cơ sở y tế lớn tại trung ương và một số tỉnh thành nhiều vùng trong cả nước và một thời gian dài làm việc ở một số nước phát triển.
Xã hội chúng ta đang chuyển từ kinh tế tập trung, có kế hoạch sang một dạng đặc biệt được gọi là "kinh tế thị trường". Chúng ta đang chuyển mạnh sang quản lý kiểu "kinh tế thị trường", nghĩa là cung theo cầu.
Trong việc bảo vệ sức khỏe đang chuyển từ chế độ bao cấp theo kế hoạch sang chế độ tự chủ với việc triển khai rộng rãi và khá ồ ạt chủ trương xã hội hóa, nhưng trên thực tế là chủ trương tự điều hành "toàn diện" dưới dạng...khoán quản.
Tất cả những hiện tượng và hoạt động kinh tế này sẽ là động lực thúc đẩy kinh tế xã hội phát triển trước mắt, nhưng với tính chất đặc thù của ngành y tế khi cọ xát với thực tế gay gắt và khắc nghiệt của các ngành đặc thù và trọng đại như y tế hay giáo dục đã bộc lộ những "nút thắt" tạo nên "luồng xoáy" của dòng phát triển kinh tế xã hội.
Một khi các cơ sở kinh tế hoạt động dưới dạng "khoán quản", dù Nhà nước có chủ trương cụ thể đến mấy thì những tình huống cụ thể và phổ biến vẫn diễn ra theo qui luật kinh tế thị trường (cung theo cầu), và các lãnh đạo đơn vị vẫn phải điều hành theo qui luật cung cầu. Áp dụng cụ thể vào ngành y tế, chúng ta sẽ thấy rõ những bất cập đang diễn ra có tính phổ biến, mà việc thu tiền người nhà đi theo chăm sóc bệnh nhân nằm viện là một trong những ví dụ điển hình. Bởi vì bệnh viện thiết kế và chi tiêu được tính theo chi phí đầu giường và theo từng bệnh nhân.
Ngó sang các bệnh viện công thì ngành y tế không có biên chế cho việc chăm sóc đời thường của bệnh nhân như ở các nước trên, bao gồm hộ lý để chăm sóc "toàn diện" người bệnh, bệnh viện buộc phải sử dụng đến hệ thống nhân lực không chuyên nhưng rất sẵn có và hợp lý là người nhà bệnh nhân.\
Đội ngũ nhân lực này làm việc tự nguyện, tuy không được chi trả tiền công nhưng hết sức tận tình và chu đáo đối với người thân của họ. Về mặt kinh tế, đáng lẽ bệnh viện phải trả tiền công, hoặc chí ít là cám ơn họ và tạo điều kiện cho họ "làm việc" thì bệnh viện lại bắt họ phải trả tiền. Vì thế nghe rất nghịch lý.
Tuy nhiên, ngược lại nếu nhìn đa chiều khi bệnh viện phải chịu sự quá tải của bệnh nhân và phải chứa đựng một lượng người gấp đôi (chưa kể có bệnh nhân cần đến 2 người nhà mới săn sóc nổi) thì tất cả mọi chi phí ngoài chuyên môn đều tăng vọt.
Lãnh đạo bệnh viện không còn cách nào và nguồn chi nào để trang trải cho sự bội chi này, họ phải tính đến việc thu phí. Lại được cộng thêm với nhu cầu sát thực và cấp bách của các gia đình bệnh nhân trong việc săn sóc người thân, trong khi ngành y tế không có nhân lực và vật lực dành cho việc chăm sóc người thân của họ. Người nhà bệnh nhân tạo ra khâu "cầu" và tất nhiên bệnh viện cho phép mình "làm chủ khâu...cung" cho phép vào chăm nuôi nhưng phải đóng tiền chi phí...sinh hoạt.
Chúng ta thấy rõ vòng xoáy và "nguồn cơn" của chính cái xoáy "nho nhỏ" này trong ngành y. Người nhà và dư luận xã hội bức xúc vì đã không có nhân viên chăm người thân mình chu đáo, phải bỏ nhà cửa công việc mưu sinh để vào chăm nuôi, lại còn bị thu tiền. Ngành y tế bức xúc vì sự quá tải bệnh nhân lại phải chi tiêu sinh hoạt điện nước, chỗ nằm...cho người theo nuôi.
Để giải quyết triệt để "nguồn cơn" này, các giải pháp nghe ra rất đơn giản là...cắt nguồn cung người nhà theo nuôi bằng cách cung cấp đủ nhân lực "cận y tế" (hộ lý, y công, nhân viên chăm sóc cơ bản...). Điều này rất khó, những khái niệm như "săn sóc toàn diện" mới nằm trên các báo cáo thành tích và trong các hội thảo có tính hiện đại mang ý nghĩa cập nhật quốc tế thời đại, trong khi nhà nước chưa có chủ trương đào tạo đội ngũ nhân lực thiết yếu này, bảo hiểm chưa hề tính đến chi phí "cận chuyên môn" này.
Bệnh viện thì vẫn cứ phải vận hành để đáp ứng nhu cầu chữa bệnh cho người dân và tránh "búa rìu dư luận" và thậm chí cả gậy gộc dao kiếm trong xã hội hiện thời, và còn phải lo tất cả mọi thứ trong cái cơ chế kinh tế thị trường, khoán quản, Nghị định 43... Và, sắp tới có thể còn là...cổ phần hóa (tư nhân hóa) các bệnh viện công lập.
Nguồn: https://infonet.vn
