Hành trình “cầm tay chỉ việc”: Từ tri thức đến thực tiễn

Trong suốt một thập kỷ, GS. BS Masao Hashimoto đã có những đóng góp to lớn trong việc đào tạo thực hành chuyên sâu về bệnh lý hô hấp và nội soi phế quản nâng cao cho các bác sĩ tại Bệnh viện Bạch Mai, Trường Đại học Y Hà Nội và nhiều cơ sở y tế khác trên toàn quốc. Ông đã tham gia thăm khám và hội chẩn giúp cứu sống những ca bệnh khó và nguy kịch tại bệnh viện Bạch Mai. Đặc biệt, GS.BS Masao Hashimoto là người đã trực tiếp hướng dẫn và hỗ trợ thực hiện các kỹ thuật nội soi phế quản can thiệp, nội soi phế quản siêu âm sinh thiết hạch trung thất (EBUS-TBNA), nội soi phế quản siêu âm sinh thiết tổn thương phổi ngoại vi dưới màn huỳnh quang tăng sáng (EBUS-TBLB).

GS. Masao Hashimoto (ngoài cùng bên trái) hội chẩn cùng các giáo sư, bác sĩ của Bệnh viện Bạch Mai nhằm nỗ lực cứu bệnh nhi của vụ lũ quét thôn Làng Nủ, Lào Cai.

Một trong những dấu ấn quan trọng nhất của GS. BS Hashimoto là việc ông là người chủ chốt xây dựng Dự án Hợp tác Đào tạo Nội soi phế quản Việt Nam - Nhật Bản từ năm 2017. Với sự hỗ trợ từ Bộ Y tế Nhật Bản và Trung tâm sức khỏe toàn cầu - NCGM (Nhật Bản), dự án này đã tạo điều kiện cho hơn 80 bác sĩ và điều dưỡng Việt Nam được học tập và đào tạo kỹ năng nội soi phế quản tại Nhật Bản. Nhờ đó, góp phần nâng cao năng lực chẩn đoán và điều trị các bệnh lý hô hấp tại Việt Nam.

Dưới sự hỗ trợ chuyên môn của Trung tâm sức khỏe toàn cầu - NCGM (Nhật Bản), Trung tâm Hô hấp - Bệnh viện Bạch Mai là một trong những đơn vị tiên phong trong cả nước triển khai các kỹ thuật nội soi phế quản siêu âm (EBUS) và nội soi phế quản can thiệp để điều trị các trường hợp tắc nghẽn đường thở trung tâm. Những kỹ thuật này, từng là "giấc mơ xa vời" với y học Việt Nam, nay đã trở được thực hiện thường quy tại Bệnh viện Bạch Mai giúp cứu sống nhiều người bệnh.

Trong bối cảnh các bệnh lý hô hấp ngày càng phức tạp, đặc biệt là sự gia tăng của ung thư phổi - một trong những loại ung thư có tỷ lệ tử vong cao, các kỹ thuật nội soi phế quản đóng vai trò quan trọng trong việc chẩn đoán sớm và điều trị. Các kỹ thuật nội soi phế quản siêu âm (EBUS-TBLB, EBUS-TBNA) mà GS. BS Hashimoto đã tận tâm hướng dẫn, là một phương pháp chẩn đoán xâm lấn tối thiểu, mang lại tỷ lệ chẩn đoán cao, đồng thời giảm nguy cơ biến chứng cho người bệnh.

Bài học sống động từ "người thầy không biên giới"

Ngày 10/8, tại Trung tâm Hô hấp, Bệnh viện Bạch Mai, GS. Hashimoto cùng PGS.TS Vũ Văn Giáp, Phó giám đốc Bệnh viện Bạch Mai; PGS.TS Phan Thu Phương, Giám đốc Trung tâm Hô hấp cùng các bác sĩ của Trung tâm đã đi buồng, thăm khám và chẩn đoán các ca bệnh khó đang điều trị tại Trung tâm  Hô hấp. Giáo sư Masao Hashimoto đã hướng dẫn, hỗ trợ thực hiện kỹ thuật nội soi phế quản siêu âm sinh thiết tổn thương phổi ngoại vi dưới màn huỳnh quang tăng sáng (EBUS-TBLB). Đây là phương pháp chẩn đoán xâm lấn tối thiểu, kết hợp sử dụng đầu dò siêu âm dạng radial đưa qua kênh làm việc của ống soi để khảo sát và xác định chính xác vị trí tổn thương phổi ngoại vi vốn không quan sát được trực tiếp bằng nội soi thường, đồng thời ứng dụng màn huỳnh quang tăng sáng (fluoroscopy) để kiểm soát đường đi và vị trí của dụng cụ sinh thiết. Nhờ sự hỗ trợ kép này, bác sĩ có thể tiếp cận chính xác tổn thương và thực hiện lấy mẫu mô qua sinh thiết xuyên phế quản (TBLB) bằng kìm, chổi tế bào hoặc kim xuyên thành phế quản. Kỹ thuật này cho tỷ lệ chẩn đoán cao, giảm nguy cơ biến chứng như chảy máu hoặc tràn khí, đồng thời cung cấp mẫu mô bệnh học tin cậy, giúp xác định bản chất tổn thương (ung thư, viêm, lao, nấm…) và xây dựng kế hoạch điều trị tối ưu, bao gồm phẫu thuật, hóa trị, xạ trị hoặc điều trị đích. Chính những giờ thực hành quý giá này sẽ là tiền đề, là nền tảng cho sự ra đời của Trung tâm Nội Nội soi phế quản Việt Nhật tại Bệnh viện Bạch Mai trong thời gian tới.

Trong khuôn khổ hợp tác giữa hai bên, Bệnh viện Bạch Mai cùng Trung tâm sức khỏe toàn cầu (NCGM - Nhật Bản) sẽ tiếp tục duy trì các hoạt động đào tạo để hỗ trợ các bác sỹ, điều dưỡng tại tất cả các bệnh viện trên cả nước có cơ hội học tập và thực hành kỹ thuật nội soi phế quản tại Nhật Bản. Bên cạnh đó, Trung tâm sức khỏe toàn cầu NCGM - Nhật Bản sẽ hỗ trợ Bệnh viện Bạch Mai trong công tác đào tạo, chuyển giao kỹ thuật để thành lập Trung tâm Nội soi phế quản Việt - Nhật tại Trung tâm Hô hấp, Bệnh viện Bạch Mai. Khi đi vào hoạt động, Trung tâm Nội soi phế quản Việt - Nhật sẽ là trung tâm có khả năng tiến hành các kỹ thuật nội soi phế quản can thiệp chuyên sâu ngang tầm với các nước có nền y học phát triển. Qua đó, góp phần nâng cao chất lượng chẩn đoán và điều trị các bệnh lý hô hấp cho người dân tại Việt Nam.

PGS.TS Vũ Văn Giáp, Phó giám đốc Bệnh viện Bạch Mai chia sẻ: Hôm nay, khi những kỹ thuật từng là "giấc mơ xa vời" đã trở thành chuẩn mực tại Bạch Mai, hình ảnh vị giáo sư Nhật Bản cần mẫn hướng dẫn thực hành vẫn là biểu tượng đẹp nhất về sự cống hiến không biên giới. Kết quả mà GS. BS Hashimoto mang lại không chỉ nằm ở những máy móc tối tân hay con số ấn tượng, mà còn cháy mãi trong tim hàng trăm bác sĩ Việt Nam - những người tiếp tục thắp sáng hy vọng cho bệnh nhân mắc các bệnh lý liên quan đến hô hấp trên khắp dải đất hình chữ S./.