Giữa những tất bật, hối hả của Trung tâm Hồi sức tích cực, Bệnh viện Bạch Mai có những khoảnh khắc khiến tất cả y bác sĩ, cán bộ y tế lặng người, vỡ oà hạnh phúc. Ngày cậu bé Nguyễn Khánh Nguyên (12 tuổi, Thanh Ba, Phú Thọ) tỉnh dậy sau gần hai tuần hôn mê sâu. Đó là một phép màu, lời chào "diệu kỳ" gửi đến tập thể y bác sĩ Bệnh viện Bạch Mai.

Ngày con lâm bệnh, xung quanh chỉ là máy móc và dây dợ, ai nhìn cũng không khỏi xót xa

Bệnh lý hiếm gặp và biến cố bất ngờ

Nguyễn Khánh Nguyên là một cậu bé hiền lành, ngoan ngoãn, học giỏi. Hơn hai năm trước, khi chơi thể thao, con thường có hiện tượng mệt nhiều, chóng mặt. Cho con đi kiểm tra, gia đình nghĩ đơn giản chỉ là biểu hiện sinh lý tuổi dậy thì. Không ai ngờ trước chẩn đoán dị dạng động tĩnh mạch (AVM) tuỷ cổ bẩm sinh, vị trí C1- C3, một căn bệnh hiếm gặp và vô cùng nguy hiểm. Như một tiếng sét ngang tai, người bố - bác sĩ ngoại khoa, hiểu hơn ai hết mức độ nghiêm trọng và những nguy cơ của căn bệnh con mình phải đối mặt trong tương lai. Bệnh đã hiếm, vị trí lại càng hiếm và phức tạp “Gia đình  đã đưa con đi thăm khám nhiều nơi, phần lớn đều khuyên theo dõi, giữ gìn, tránh vận động mạnh bởi tỷ lệ can thiệp chỉ 50 - 50, thậm chí không ai nói trước điều gì có thể xảy ra”, người bố tâm sự. 

Nỗi âu lo, ngổn ngang luôn thường trực, nhưng không ai trong gia đình có thể nghĩ biến cố xảy ra nhanh đến vậy.

Chiều ngày 17/2/2025, không dấu hiệu báo trước, Nguyên đột ngột nằm gục xuống, mất ý thức, tim nguèng đập khi đang chơi với bà. Tại Trung tâm Y tế huyện Thanh Ba, sau cấp cứu khẩn trương, tái lập lại tuần hoàn nhưng con đã rơi vào hôn mê sâu, phổi phù nặng, huyết áp tụt, suy hô hấp nặng phải thở máy... Hình ảnh chụp não cho thấy xuất huyết quanh cuống não và não thất IV do vỡ AVM tuỷ cổ, một tình huống vô cùng nguy kịch, thách thức mọi giới hạn của y học. Con được chuyển tuyến ngay sau đó đến Bệnh viện Đa khoa tỉnh Phú Thọ.

Chạy đua với tử thần

Tại Phú Thọ, bệnh nhi nhanh chóng được đặt máy theo dõi áp lực nội sọ, hạ thân nhiệt trung tâm đảm bảo hạn chế tổn thương, lọc máu. Ngày 18/2/2025 tình trạng suy hô hấp, phù phổi của con không được cải thiện, thậm chí nguy hiểm hơn cả tình trạng áp lực nội sọ tăng cao trước đó, cũng như vấn đề xuất huyết não. SpO2 của con giảm thấp nguy cơ tổn thương não lớn. Bệnh viện Đa khoa tỉnh Phú Thọ đã liên hệ hội chẩn khẩn với Trung tâm Hồi sức tích cực, Bệnh viện Bạch Mai.

Dưới sự chỉ đạo trực tiếp của PGS.TS. Đỗ Ngọc Sơn, Giám đốc Trung tâm, phương án hỗ trợ tuần hoàn ngoài cơ thể (VV-ECMO) được chỉ định triển khai ngay, đảm bảo duy trì sự sống cho bệnh nhi trước khi chuyển về Bạch Mai.

Điều đáng nói, chạy ECMO cần phải dùng thuốc chống đông, theo đó sẽ thúc đẩy việc chảy máu não của Nguyên. Trước bài toán cân não, các y bác sĩ đã chọn đánh cược với cơ hội mong manh này.

Hành trình trở về mỗi ngày

Khi chuyển về Bạch Mai ngày 19/2, Nguyên được kết nối với hàng loạt thiết bị y tế, chằng chịt trên người: Máy thở, ECMO, máy theo dõi áp lực nội sọ... cùng với các tổn thương: phổi phù nặng, viêm phổi biến chứng ARDS, xuất huyết não ở vị trí thân não, tiên lượng rất nặng.

Cậu bé nằm lặng im giữa hàng loạt tiếng máy móc, tín hiệu sinh tử nhấp nháy. 

“Nhìn dây đầy người con, trái tim tôi thắt lại xót xa, ánh mắt chưa bao giờ rời khỏi các máy đo chỉ số. Thương con và thực sự có những lúc, chúng tôi đã từng lo buồn đến tột cùng vì tưởng đã mất con. Giờ kể lại tôi vẫn không giấu nổi bồi hồi xúc động. Sự tận tình, bền bỉ của các bác sĩ, bạn bè đồng nghiệp đã nuôi hi vọng, tiếp thêm niềm tin cho gia đình”, anh Nguyễn Việt Hà, bố của Nguyên nghẹn ngào chia sẻ.

Trước ca bệnh của Nguyên, hội chẩn toàn viện đã đưa ra chiến lược điều trị toàn diện: Kiểm soát phù não, điều trị ARDS, chống nhiễm khuẩn, kiểm soát thân nhiệt, đồng thời đề xuất can thiệp nút mạch AVM - một quyết định táo bạo giữa muôn vàn rủi ro.

“Buổi chiều ngày 21/2 căng thẳng đến nghẹt thở”, anh Hà nhớ lại. Nhưng chỉ sau hơn một giờ, PGS.TS. Vũ Đăng Lưu từ Trung tâm Điện Quang bước ra với nụ cười và giọng trầm ấm: “Can thiệp đã thành công.” Nụ cười ấy như ánh nắng xuyên qua, xoá tan màn đêm u ám, thắp lửa hạnh phúc, hy vọng cho gia đình nhỏ.

Cuộc sống đã trở lại

Đây là ca can thiệp có mức độ rủi ro rất cao do vị trí AVM nằm sâu vùng cổ. Kết quả nút thành công giúp kiểm soát nguy cơ xuất huyết tái phát, tạo tiền đề cho quá trình hồi phục của bệnh nhân.

Những ngày tiếp theo là từng trận chiến đầy nỗ lực của toàn bộ ekip Hồi sức tích cực: Giảm phù phổi, kiểm soát huyết động, chống nhiễm trùng đến cai ECMO, máy thở.

Ngày 25/2, bệnh nhi tỉnh, nhận biết được người thân; ngày 27/2 rút ECMO; và đến ngày 6/3, toàn bộ thiết bị hỗ trợ được tháo bỏ. Bé Nguyên hồi phục ngoạn mục, nhận thức tốt, chức năng vận động cải thiện từng ngày. Có thể nói chuyện, giao tiếp, cầm nắm đồ vật, tự uống nước... Một sự trở về thần kỳ khiến ai cũng bồi hồi, xúc động.

Ngày hôm nay, sau hơn 4 tháng kể từ ngày con xảy ra biến cố, Nguyên đã hoàn toàn hồi phục, về sức khoẻ, trí tuệ, ký ức.

Tình người trong hành trình y học

Trong bức thư cảm ơn đầy xúc động gửi tới Bệnh viện Bạch Mai, anh Nguyễn Việt Hà, bố của Nguyên, đồng thời là một bác sĩ ngoại khoa, đã viết: “Không có lời nào diễn tả được hết lòng biết ơn của chúng tôi. Nếu bố mẹ sinh ra con lần đầu, thì chính các thầy cô, các y bác sĩ Bệnh viện Bạch Mai đã tái sinh con tôi lần thứ hai.”

Bức thư đầy biết ơn của người bố gửi các y bác sĩ Trung tâm Hồi sức tích cực, Trung tâm Điện quang, Bệnh viện Bạch Mai

Đằng sau một ca bệnh hiểm nghèo, một hành trình gian nan giữa ranh giới sự sống và cái chết, không chỉ là chuyên môn, sự phối hợp nhịp nhàng giữa các cá nhân, đơn vị mà còn là tinh thần nhân văn, tận tâm của người thầy thuốc.

“Không buông tay, tận dụng tối đa từng cơ hội dù nhỏ nhoi nhất để cứu sống người bệnh”. Đó là “phép màu”, trái tim y đức, tình người nơi Bệnh viện Bạch Mai và một niềm tin không bao giờ tắt.