Với suy nghĩ chẩn đoán chính xác trong 5-7 ngày đầu tiên khi chưa xuất hiện triệu chứng bệnh sốt xuất huyết, thanh niên John Lewwandowski đã sáng chế ra chiếc hộp test nhanh trong 5 giây với mức chi phí rẻ đang ngạc nhiên.
John Lewandowski và chiếc máy độc đáo của anh
Sốt rét là căn bệnh gây chết người nhiều nhất thế giới và có số
người mắc lên tới khoảng 200 triệu người mỗi năm. Mặc dù có thể ngăn ngừa và
điều trị được nhưng theo ước tính của Tổ chức Y tế Thế giới, có khoảng 438.000
người chết vì sốt rét năm 2015, hầu hết ở vùng cận sa mạc Sahara châu Phi.
Có 2 cách thông thường để chẩn đoán sốt rét: xét nghiệm máu dưới
kính hiển vi để xác định các ký sinh trùng hoặc có thể làm test mẫu máu, với
kết quả dương tính hay âm tính.
Nhưng với nhiều nước ở châu Phi và châu Á, việc xét nghiệm bằng
kính hiển vi là gần như không thể bởi thiếu cơ sở hạ tầng, do đó không thể phát
hiện bệnh ở giai đoạn sớm.
Với nhận định chẩn đoán nhanh đóng vai trò rất quan trọng, đặc
biệt là trong 5-7 ngày đầu tiên, trước khi triệu chứng xuất hiện, để có thể
tiến hành điều trị sớm, John Lewandowski, một nghiên cứu sinh ngày cơ khí của
ĐH MIT, đã thiết kế 1 máy đo có tên bộ nhớ RAM (Chẩn đoán nhanh sốt rét - Rapid
Assessment of Malaria) mà có khả năng phát hiện sốt rét trong 5 giây từ 1 giọt
máu.
Lewandowski đã phát triển
1 thiết bị cho phép chẩn đoán sốt rét nhanh hơn và chi phí rẻ hơn.
RAM là 1 thiết bị dùng pin có giá khoảng 100-120 đô la Mỹ bởi được
làm từ những vật liệu có chi phí thấp. Cấu tạo bên trong hộp nhựa (kích thước
khoảng 10x10cm) này gồm 1 bảng mạch nhỏ, một vài nam châm và 1 thiết bị tạo tia
laser. Bên ngoài hộp là 1 màn hình LCD và 1 khe cắm SD và khe cắm 1 miếng đựng
mẫu máu dùng 1 lần. Máy có nhiệm vụ chẩn đoán xác định lượng sắt có trong máu
(do các vi rút sốt rét tạo ra các tinh thể sắt).
Chỉ cần trích 1 giọt máu vào miếng đựng mẫu rồi đưa vào hộp. Nếu
có ký sinh trùng sốt rét, các nam châm sẽ hút các tinh thể sắt theo chiều
ngang, dọc hoặc theo đường chéo. Laser sẽ giúp phân tích thành phần và chẩn
đoán bệnh (Nếu không có bệnh sẽ không thể hình thành tinh thể sắt).
Tất nhiên, để chẩn đoán chính xác lượng ký sinh trùng và cách điều
trị hiệu quả thì cần phải thực hiện test tại phòng khám hay bệnh viện. Nhưng
giáo sư David Sullivan, ĐHJohns Hopkins đánh giá cao tốc độ chẩn đoán của máy
bởi ký sinh trùng sốt rét có thể chết trong 24 tiếng.
Lewwandowski và các cộng sự
Từ năm 2013, thiết bị chẩn đoán RAM đã được thử nghiệm lâm sàng
tại Ấn Độ trên 250 bệnh nhân với khả năng phát hiện chính xác 93-97% và thử
nghiệm mới sẽ được tiến hành tại Nigeria vào mùa hè này trên 5.000 bệnh nhân.
Lewandowski hy vọng rằng thiết bị RAM sẽ được phổ biến rộng rãi
trên thị trường và mỗi gia đình ở vùng có nguy cơ cao sẽ có 1 thiết bị này.
Nguồn Dantri.com.vn