Cùng theo dõi bài viết dưới đây của các bác sĩ Trung tâm Hô hấp, Bệnh viện Bạch Mai để hiểu thêm về thở máy không xâm nhập điều trị COPD.
Theo PGS.TS Phan Thu Phương - Giám đốc Trung tâm Hô hấp, Bệnh viện Bạch Mai: Bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD) là bệnh hô hấp phổ biến, có thể phòng ngừa và điều trị được. Đây là bệnh lý không đồng nhất, đặc trưng bởi các triệu chứng hô hấp mạn tính (khó thở, ho, khạc đờm) và các đợt cấp do tình trạng bất thường của đường thở và/hoặc phế nang gây ra tắc nghẽn đường thở dai dẳng và tiến triển. Các phương pháp điều trị COPD gồm các thuốc giãn phế quản tác dụng nhanh, thuốc giãn phế quản tác dụng kéo dài, thuốc corticoid đường hít... Bên cạnh đó, liệu pháp thở máy không xâm nhập là một biện pháp hỗ trợ hô hấp bằng cách tạo ra các mức áp lực dương trong quá trình thông khí, hỗ trợ cho người bệnh thông qua mặt nạ gắn vào vùng mũi miệng. Liệu pháp thở máy không xâm nhập đã được chứng minh trong rất nhiều các nghiên cứu là mang lại lợi ích cho người bệnh khi sử dụng đúng chỉ định. Thở máy không xâm nhập không chỉ được sử dụng để điều trị suy hô hấp trong đợt cấp mà còn có thể sử dụng tại nhà khi bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính tiến triển đến giai đoạn muộn.
Bác sĩ Trung tâm Hô hấp, bệnh viện Bạch Mai lắp đặt máy thở không xâm nhập cho người bệnh COPD
Thở máy không xâm nhập trong đợt cấp COPD
Đợt cấp COPD là tình trạng nặng lên trong vòng 14 ngày qua, được đặc trưng bởi khó thở tăng và/hoặc ho khạc đờm tăng, có thể kèm tăng tần số thở và/hoặc tăng nhịp tim, thường liên quan đến tăng đáp ứng viêm tại phổi hoặc toàn thân do nhiễm trùng phế quản hoặc do ô nhiễm không khí hoặc do tổn hại khác với phế quản.
Thở máy không xâm nhập trong đợt cấp bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính được chỉ định đối với người bệnh có các dấu hiệu sau:
- Khó thở nặng với dấu hiệu mệt cơ hô hấp, tăng công thở hoặc cả hai, hô hấp bụng-ngực nghịch thường.
- Toan hô hấp: pH ≤ 7,35 và/hoặc PaCO2 ≥ 45mmHg.
- Giảm oxy máu không đáp ứng với oxy liệu pháp phù hợp.
Những trường hợp chống chỉ định thở máy không xâm nhập gồm:
- Toàn trạng: Không hợp tác, bệnh nhân trong tình trạng kích thích và/ hoặc có rối loạn ý thức, và/ hoặc mệt cơ hô hấp.
- Tuần hoàn: Tình trạng sốc hoặc rối loạn nhịp tim nặng, hoặc sau cấp cứu ngừng tuần hoàn.
- Hô hấp: Tràn khí màng phổi chưa được dẫn lưu, chấn thương lồng ngực gây suy hô hấp nặng, hoặc tắc nghẽn đường hô hấp trên, hoặc ứ đọng đờm nhiều, ho khạc kém.
- Nôn, rối loạn nuốt, xuất huyết tiêu hoá cao, không có khả năng bảo vệ đường thở.
- Bệnh lý thần kinh cơ cấp tính.
- Mới phẫu thuật răng hàm mặt hoặc mổ dạ dày.
- Bỏng, chấn thương đầu, mặt, béo phì quá nhiều.
Thở máy không xâm nhập tại nhà trong giai đoạn ổn định
Khi bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính tiến triển đến giai đoạn muộn, chức năng hô hấp suy giảm, thở máy không xâm nhập tại nhà góp phần cải thiện triệu chứng và mang lại nhiều lợi ích cho người bệnh.
Chỉ định thở máy không xâm nhập tại nhà trong bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính gồm:
- Thở máy không xâm nhập (BiPAP) đối với người bệnh có tăng CO2 máu ban ngày (PaCO2 ≥ 50 mmHg) kèm hoặc không tiền sử nhập viện gần đây.
- Thở máy áp lực dương liên tục (CPAP) đối với người bệnh mắc bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính đồng mắc hội chứng ngừng thở khi ngủ.
Một số lưu ý đối với bệnh nhân COPD khi sử dụng thở máy không xâm nhập tại nhà:
- Không tự ý thay đổi thông số cài đặt máy thở, khi muốn thay đổi cần tham vấn ý kiến của bác sĩ.
- Đọc kỹ hướng dẫn sử dụng với từng loại máy thở khác nhau.
- Thường xuyên vệ sinh máy thở, mặt nạ theo hướng dẫn của nhà sản xuất.
- Thay filter lọc bụi thường xuyên để đảm bảo dòng khí vào phổi luôn sạch sẽ, trong lành.
----------------------------------------
Người bệnh mắc bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính cần khám tư vấn về thở máy không xâm nhập, xin vui lòng đăng kí khám chuyên khoa Hô hấp tại Trung tâm Hô hấp bệnh viện Bạch Mai:
- Phòng khám 509, 510, 511, 512 tại tầng 5 tòa nhà K1 Bệnh viện Bạch Mai
- Hotline tư vấn chuyên môn: 088.606.8558
- Website trung tâm Hô hấp Bệnh viện Bạch Mai: http://hohapbachmai.vn/
- Facebook Trung tâm Hô hấp Bệnh việc Bạch Mai: http://www.facebook.com/trungtamhohapbvbachmai/
ThS.BS Đào Ngọc Phú, TS.BS Nguyễn Thanh Thủy