Nhà báo được người ngoại đạo nhìn nhận như những người ăn sung mặc sướng, quần là áo lượt. Tuy nhiên, nghề báo cũng như nhiều ngành nghề khác...
Nhà báo được người ngoại đạo nhìn nhận như những người ăn sung
mặc sướng, quần là áo lượt. Tuy nhiên, nghề báo cũng như nhiều ngành nghề khác,
đều có tính lao động đặc thù. Họ cũng giống như những người làm các công việc
khác, cũng không nằm trong diện “free” bệnh tật. Và sức khỏe của họ thường bị
các bệnh sau gõ cửa hỏi thăm.
Hội chứng ống cổ tay
Hội chứng ống cổ tay là một hội chứng bệnh lý hay gặp nhất ở những người làm báo. Hội chứng ống cổ tay là rối loạn bệnh lý, trong đó ống cổ tay bị viêm vô khuẩn, sưng, đau và giảm vận động. Nguyên nhân gây ra hội chứng ống cổ tay không phải là do nhiễm vi khuẩn từ bên ngoài vào mà chính là do tình trạng lao động cố định ở cổ tay gây ra.
Hội chứng ống cổ tay là một hội chứng bệnh lý hay gặp nhất ở người làm báo do tình trạng lao động cố định ở cổ tay gây ra.
Cổ tay của bạn có chức
năng để vận động. Sự vận động bao gồm gấp và duỗi bàn tay, nghiêng phải nghiêng
trái bàn tay. Nhưng do những người làm báo phải hoạt động viết lách nhiều. Ở
mức độ hiện đại hơn, họ dùng máy tính gõ chữ nhiều. Việc viết và gõ gần như là
công việc chính họ phải làm hằng ngày để thiết kế bản thảo. Điều này đã dẫn tới
cổ tay giảm vận động. Chúng ở trong một tư thế cứng đơ trong một thời gian dài
(từ 2 giờ trở lên). Các mạch máu bị đè ép làm cho khả năng nuôi dưỡng bị thiếu
hụt. Chính điều này đã gây ra hội chứng ống cổ tay.
Bạn có thể dễ dàng nhận
ra hội chứng này bằng nhóm triệu chứng: đau mỏi ở cổ tay, tê bì bàn tay, cổ tay
có thể có sưng lên một vài ngày sau đó, bàn tay giảm vận động và một cảm giác
rất nhức mỏi.
Hội chứng ống cổ tay hay
gặp ở những người mới làm báo do việc gõ máy tính chưa quen nên đã để sai tư
thế cổ tay. Việc sai tư thế cổ tay là nguyên nhân chính gây ra hội chứng này.
Muốn phòng tránh, có nhiều việc cần làm: gõ máy tính đúng trong tư thế quy
định, khi gõ máy tính không đè cả cổ tay vào bàn phím, không gõ máy tính liên
tục 2 giờ liền mà không có sự nghỉ ngơi. Nếu phải làm việc nhiều, từ 4 giờ trở
lên với máy tính thì cứ mỗi 1 giờ phải nghỉ 10 phút. Trong thời gian nghỉ đó,
phải vận động cổ tay.
Khi hội chứng ống cổ tay
xuất hiện, phải nghỉ dùng máy tính. Dùng các thuốc chống viêm, giãn cơ đơn
thuần trong 3-5 ngày tình trạng sẽ khắc phục được.
Hội chứng vai gáy
Hội chứng vai gáy là
tình trạng vai hoặc gáy bị cơ co cứng cục bộ dẫn tới đau nhức vùng vai gáy và
làm giảm vận động cổ, vai và gáy về bên đó.
Hội chứng vai gáy là một
hội chứng chung gặp ở nhiều người như nhân viên văn phòng, kế toán, người quan
sát bán hàng và tất nhiên, có cả nhà báo.
Tại sao những người làm
nghề báo dễ mắc hội chứng này? Nguyên nhân là do gõ máy tính nhiều. Vai gáy của
bạn sinh ra là để vận động vùng chi trên, vẫn được gọi là tay. Theo đó, tay
phải thường xuyên được vận động nhấc lên nhấc xuống, dang sang 2 bên và thu
vào. Cứ làm như vậy, vai gáy không bao giờ bị đau.
Nhưng trong nghiệp làm
báo, nghề không cho phép bạn liên tục dang sang rồi thu vào, đưa lên rồi đưa
xuống. Nó buộc bạn phải ngồi im và nhấc cứng 2 vai ở đúng một vị trí. Vị trí đó
là vị trí nhấc 2 cẳng tay đủ tầm cao để gõ bàn phím. Vai gáy bị cố định và gần
như bị trói chặt. Đồng thời, cơ vùng vai gáy liên tục co để giữ vai cố định. Sự
co cứng này làm chít hẹp mạch máu nuôi dưỡng vùng vai gáy. Khớp thì bị cố định,
cơ thì co cứng, mạch máu thì bị chít hẹp, các yếu tố này đã cùng rủ nhau làm
cho hội chứng vai gáy xuất hiện ở cánh phóng viên nhà báo.
Làm gì để tránh được hội
chứng này? Không có cách nào khác, cần ngồi gõ máy tính đúng tư thế. Ngồi gõ
đúng tư thế sẽ không phải gồng vai, cơ sẽ không bị co cứng và hội chứng vai gáy
sẽ giảm bớt rõ. Càng ngồi ghế thấp, càng phải gồng lên và hội chứng vai gáy
càng sớm đến. Ngồi đúng tư thế chỉ giải quyết được phần cơ, phần khớp cố định
không thể giải quyết được. Nên vẫn có thể mắc. Để giảm tiếp nguy cơ, tuyệt đối
không gõ bàn phím 4 giờ liên tục, nếu không sẽ “dính” ngay. Tích cực vận động
khớp vai và gáy là cách để khỏe re với hội chứng không mấy dễ chịu này.
Hội chứng lưng gù vẹo
Là tình trạng biến dạng
cột sống, trong đó cột sống bị kéo ra phía trước và vẹo về một bên cố định. Hội
chứng này liên quan đến tình trạng biến dạng của cột sống và hoàn toàn do yếu
tố nghề nghiệp gây ra.
Tại sao những con người
ăn mặc đẹp đẽ, rất có phong cách lại có thể bị gù lưng? Họ có phải cuốc đất,
cày ruộng đâu mà bị gù lưng? Ấy thế mà vẫn có. Người lao động chân tay khổ cực
và nhóm người làm báo đều có chung một “con đường tới thành Roma” mang tên lưng
gù. Người lao động chân tay khổ cực bị gù lưng là do thiếu canxi dẫn tới xương
nhanh chóng bị thoái hóa và gù vẹo. Còn nhóm người làm báo phải ngồi trước máy
tính hằng giờ, có xu thế cúi người ra phía trước, mặt sát màn hình, tìm kiếm,
đọc ghi... dẫn tới cột sống bị cúi ngả ra trước. Những người làm việc máy tính
sai tư thế còn phải cúi nhiều hơn. Mỗi ngày 6-8 tiếng cúi, 6-8 tiếng ngả người
lại thêm vào gia vị vẹo xiên xẹo bên trái hoặc bên phải, lâu dần thành quen và
cột sống bị biến dạng trong tư thế cúi ra trước và vẹo về một bên. Biến chứng
này cũng do tư thế lao động cố định gây ra, hay gặp ở nhóm biên dịch, nhất là
những phóng viên ở nhóm bản tin, tin tức quốc tế, biên tập viên và thiết kế đồ
họa.
Để tránh hội chứng này, chỉ còn duy nhất 3 phương pháp: lao động đúng tư thế, nghỉ ngơi hợp lý và bù đủ canxi. Ngồi thế nào cho đúng và nghỉ thế nào cho chuẩn, trong bài này, chúng tôi không có điều kiện trình bày hết. Chúng tôi chỉ khuyên ngắn gọn, cứ mỗi 30 phút phải đánh thức não bộ một lần và chú ý xem mình có đang cúi ngả quá không. Nếu có, chỉnh ngay về tư thế thẳng và tiếp tục làm việc. Cứ mỗi 2 giờ làm việc phải có 10 phút nghỉ ngơi. Khi lấy đồ đạc, phải quay cả người và đứng dậy đi lấy. Đừng chỉ quay lưng và với tay, sẽ càng gù thêm nếu cố tình làm thế cho tiện.
Bệnh trĩ
Đối với người làm nghề
báo, mắc bệnh trĩ chủ yếu do điều kiện làm việc quá tĩnh tại gây ra.
Với những biên tập viên,
biên dịch viên... ngồi nhiều, máu lưu thông kém, bị ứ, thành tĩnh mạch bị yếu
và càng bị giãn. Càng ngồi nhiều thì nhu động ruột càng giảm, phân càng bị tích
trữ và càng bị táo. Những yếu tố này đã làm tình trạng trĩ xuất hiện nhanh hơn
và mức độ nặng hơn.
Các biên tập viên muốn
giảm được tình trạng này thì cần giảm tĩnh tại. Đừng ngồi lì 8 tiếng trong 1
ngày. Hãy đứng lên, vận động phù hợp, dù chỉ là di chuyển chỗ ngồi hoặc đi lấy
1 tập tài liệu. Tích cực ăn rau, tích cực uống nước, giảm rượu bia, cà phê,
chè. Mỗi ngày tích cực một chút, sẽ giảm nguy cơ mắc bệnh trĩ.
Tai nạn nghề nghiệp
Nhóm người làm báo rất đa dạng trong tác nghiệp. Có những người chuyên phải làm việc trong phòng ốc, tòa nhà, có những người chuyên phải làm việc ngoài đường. Họ là những phóng viên thực tế, phóng viên hiện trường. Họ sẽ phải đối mặt với mọi loại nguy cơ từ môi trường. Cho dù họ không phải vác lên vai những gánh nặng lên tới hàng chục kilogam, họ không phải đội lên đầu những vật thể nặng hàng yến, nhưng họ vẫn phải chịu đựng các yếu tố nguy cơ tai hại trong quá trình tác nghiệp. Và tai nạn nghề nghiệp là không thể tránh khỏi.
Chiến trường là một trong những môi trường tác nghiệp nguy hiểm
của những người làm báo.
Tai nạn nghề nghiệp mà
chúng tôi muốn nói tới ở đây là các tai nạn, thương tích, chấn thương, vết
thương có ảnh hưởng đến sức khỏe của phóng viên, xuất hiện do quá trình tác
nghiệp gây ra.
Một phóng viên hiện
trường về chiến trường nơi xảy ra các cuộc xung đột hoàn toàn có thể bị một mũi
tên lạc hướng đâm vào tay. Một phóng viên hiện trường bão lũ hoàn toàn có thể
một hòn đá lớn rơi lăn vào chân do núi sạt lở. Một phóng viên ghi hình một vụ
ẩu đả có thể bị người trong cuộc tặng cho một cái bạt tai do sự nóng giận thiếu
kiềm chế. Những tình huống này đã được đoán trước nhưng vẫn không thể tránh
khỏi.
Vậy để tránh rủi ro và khắc phục nhanh hậu quả, không có cách
nào khác, phóng viên phải tự lượng giá mức độ tai hại và có biện pháp phòng vệ
thích đáng. Khi đi hiện trường, có nhiều thứ họ phải mang theo, nhưng chúng tôi
khuyên, họ cần mang theo 4 thứ cần thiết cho tính mạng cá nhân: bông gạc cầm
máu, băng cuộn để buộc vết thương, vài lọ ôxy già để rửa vết thương và lọ cồn
iốt để sát khuẩn vết thương nếu chẳng may xảy ra. Ghi hình hiện trường, chép bài
hiện trường và chính họ phải tự xử lý ngay cho họ vết thương tại hiện trường,
tức là đã bảo vệ sức khỏe cho chính mình.
Nguồn Suckhoedoisong.vn