Để có thêm thông tin, Phóng viên của Phòng Công tác xã hội đã có cuộc phỏng vấn TS.BS Nguyễn Thị Hương - Trung tâm Thận Tiết niệu và Lọc máu, Bệnh viện Bạch Mai về chủ đề này.

PV: Chào bác sĩ, cảm ơn bác sĩ đã dành thời gian tham gia cuộc phỏng vấn này. Trước tiên, xin bác sĩ giải thích về tình trạng tăng kali máu và mức độ nguy hiểm của tình trạng này?

TS.BS. Nguyễn Thị Hương: Tăng kali máu là tình trạng nồng độ kali trong máu vượt quá 5 mmol/l (trong khi giá trị bình thường là từ 3,5 đến 4,5 mmol/l). Đây là một rối loạn thường gặp ở bệnh nhân suy thận mạn, và nếu không được phát hiện và xử lý kịp thời, có thể gây nguy hiểm đến tính mạng. Khi kali máu quá cao, nó ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động của tim, có thể gây loạn nhịp, và trong những trường hợp nghiêm trọng, có thể dẫn đến ngừng tim.

PV: Vậy triệu chứng của tăng kali máu có thể nhận biết như thế nào, thưa bác sĩ?

TS.BS. Nguyễn Thị Hương: Triệu chứng của tăng kali máu không phải lúc nào cũng rõ ràng và có thể rất mơ hồ. Người bệnh thường cảm thấy mệt mỏi, có cảm giác dị cảm, trống ngực, tê bì hoặc yếu cơ. Những triệu chứng này không đặc hiệu, vì vậy việc chẩn đoán chính xác chủ yếu dựa vào xét nghiệm điện giải đồ máu. Ngoài ra, nếu nghi ngờ có tăng kali máu, bệnh nhân cần được thực hiện điện tim đồ, vì sự thay đổi của điện tim có thể phản ánh tình trạng kali trong máu, mặc dù sự thay đổi này đôi khi không tương xứng với mức độ kali máu.

PV: Khi phát hiện bệnh nhân có dấu hiệu tăng kali máu, cần xử trí như thế nào?

TS.BS. Nguyễn Thị Hương: Khi phát hiện tăng kali máu, bước đầu tiên là cần theo dõi điện tim đồ. Nếu có biến đổi, bệnh nhân cần được nhập viện ngay lập tức. Tùy vào mức độ tăng kali máu và tình trạng bệnh nhân, có thể điều trị nội khoa để hạ kali máu, thậm chí trong những trường hợp nặng, bệnh nhân cần phải lọc máu cấp cứu để kiểm soát tình trạng này.

Một số thực phẩm giàu kali

PV: Vậy nguyên nhân gây tăng kali máu là gì và tại sao bệnh nhân suy thận mạn lại dễ gặp phải tình trạng này?

TS.BS. Nguyễn Thị Hương: Tăng kali máu chủ yếu do hai nhóm nguyên nhân: Một là do lượng kali đưa vào cơ thể quá nhiều, hai là do thận không thể đào thải kali hiệu quả, ngoài ra còn có thể do kali từ trong tế bào ra ngoài tế bào ồ ạt (ví dụ bị hủy cơ). Ở những bệnh nhân suy thận (cấp hoặc mạn), khả năng đào thải kali của thận bị suy giảm, khiến kali tích tụ trong máu. Do đó, bệnh nhân suy thận mạn cần đặc biệt chú ý đến chế độ ăn uống. Các loại thực phẩm giàu kali như chuối, cam, bưởi, các loại hoa quả sấy khô, rau lá xanh đậm hay sữa giàu năng lượng đều có thể làm tăng kali trong cơ thể.

Ngoài ra, một số loại thuốc như thuốc hạ huyết áp thuộc nhóm ức chế men chuyển (ACE inhibitors), thuốc chẹn thụ thể, thuốc lợi tiểu giữ kali, thuốc chẹn beta, Bactrim, thậm chí một số bài thuốc nam cũng có thể gây tăng kali máu nếu không được sử dụng đúng cách.

PV: Bác sĩ có lời khuyên gì đối với những bệnh nhân suy thận mạn để phòng tránh tình trạng tăng kali máu?

TS.BS. Nguyễn Thị Hương: Những bệnh nhân suy thận mạn cần được hướng dẫn cẩn thận về chế độ ăn uống và cách sử dụng thuốc. Họ cần hạn chế các thực phẩm giàu kali và theo dõi mức kali trong máu thường xuyên. Bên cạnh đó, bệnh nhân cũng cần tránh tự ý dùng thuốc mà không có sự chỉ định của bác sĩ, đặc biệt là các loại thuốc có thể gây tăng kali. Nếu có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào như mệt mỏi, khó thở, trống ngực, bệnh nhân cần thăm khám và xét nghiệm điện giải đồ ngay.

PV: Cảm ơn bác sĩ về những thông tin vô cùng hữu ích này. Hy vọng qua bài phỏng vấn, nhiều bệnh nhân suy thận mạn sẽ nhận thức rõ hơn về nguy cơ và cách phòng ngừa tình trạng tăng kali máu.

----------------------------
Nếu bạn muốn đặt lịch khám tại Trung tâm Thận Tiết Niệu và Lọc Máu, Bệnh viện Bạch Mai, hãy liên hệ qua các phương thức sau:

   •   Gọi số Hotline Tổng đài bệnh viện: 1900.888.866

   •   Gọi hoặc nhắn tin đăng ký vào số Zalo: 0965.795.470

   •   Nhắn tin vào fanpage Trung tâm Thận Tiết Niệu và Lọc Máu.

   •   Đặt lịch qua đường link: https://dkkham.bachmai.gov.vn/dat-lich

Thời gian hỗ trợ đặt lịch online: Thứ 2 đến thứ 6, trong giờ hành chính (6h30 - 16h30).