Dùng miếng dán thay thuốc hạ sốt
Mỗi lần con bị sốt, chị Hoa ở Vĩnh Tuy, Hai Bà Trưng, Hà Nội lại ra cửa hàng thuốc mua miếng dán hạ sốt cho con dùng. Chị Hoa cho biết, để hạ sốt cho con, chị thay miếng dán 5 tiếng một lần. Mỗi lần lấy miếng hạ sốt, chị lại đóng kín lại và để vào ngăn mát tủ lạnh dùng khi cần. Nhiều phụ huynh coi miếng dán hạ sốt như vật bất ly thân trong tủ thuốc gia đình để phòng khi con sốt là mang ra dùng. Tuy nhiên, PGS.TS Nguyễn Tiến Dũng - Nguyên trưởng khoa Nhi Bệnh viện Bạch Mai lại cho rằng đó là quan điểm sai lầm.
PGS Dũng cho biết, ông đã gặp rất nhiều trường hợp trẻ sốt nặng, biến chứng vì cha mẹ cho con dán miếng hạ sốt mà không cho các cháu uống thuốc hạ sốt ngay. Nhiều bậc phu huynh còn cho miếng dán vào ngăn mát rồi dán vào trán cho trẻ. Cơ chế hạ nhiệt của miếng dán được quảng cáo là hấp thu nhiệt và phân tán ra ngoài nhưng thực tế chưa có nghiên cứu khoa học nào chứng minh tác dụng của phương pháp này.
Các chuyên gia cảnh báo miếng dán hạ sốt không có tác dụng hạ sốt như quảng cáo. Ảnh minh họa
Có rất nhiều nguyên nhân khác nhau gây ra triệu chứng sốt cho trẻ. Nếu bố mẹ không rõ nguyên nhân, không theo dõi nhiệt độ cho trẻ bằng nhiệt kế mà chỉ dùng miếng dán hạ sốt, lấy khăn chườm lạnh có thể sẽ làm bệnh trầm trọng thêm, gây bỏng lạnh hoặc suy hô hấp. Khi chườm lạnh hoặc dùng miếng dán, sờ da trẻ sẽ thấy mát hơn nhưng thực tế nhiệt độ cơ thể không hề giảm. Thậm chí trẻ có thể bị nặng hơn vì ngấm lạnh vào người.
Cách đo nhiệt độ cho trẻ
Nhiều bậc phụ huynh có thói quen dùng tay để xác định nhiệt độ của con. Tuy nhiên, các chuyên gia khuyến cáo cách xác định thân nhiệt cho trẻ bằng cảm quan như vậy sẽ không chính xác. Cha mẹ phải dùng nhiệt kế để kiểm tra nhiệt độ cho trẻ. Dụng cụ có thể sử dụng là nhiệt kế thủy ngân và nhiệt kế điện tử để đo nách, đo tai, đo trán/thái dương. Tuy nhiên, hiện nay không nên sử dụng nhiệt kế thuỷ ngân vì không an toàn. Thủy ngân rất độc, nếu nhiệt kế bị vỡ sẽ gây nhiều nguy hiểm đến sức khỏe, đặc biệt là trong trường hợp trẻ nuốt phải. Ngoài ra, cũng không nên sử dụng loại nhiệt kế điện tử dán trán vì không chính xác. Nhiệt kế điện tử đo tai cũng thường không chính xác cho trẻ dưới 3 tháng tuổi.
Có thể lấy nhiệt độ trẻ tại nách, miệng, hậu môn, tai, trán. Với trẻ sơ sinh, nên sử dụng nhiệt kế điện tử để kẹp vào nách. Với trẻ 3 tháng - 5 tuổi, có thể lấy nhiệt độ tại nách hoặc tai. Trẻ lớn hơn thì có thể lấy ở nách là chủ yếu. Thông thường, nếu trẻ có nhiệt độ hậu môn là 36,5 - 37,5 độ C là bình thường. Nếu nhiệt độ hậu môn trên 38 độ C tức là trẻ đã sốt. Trong đó, nhiệt độ hậu môn bằng nhiệt độ nách + 0,5 và bằng nhiệt độ tai + 0,3.
Cách chăm sóc đơn giản tại nhà
Thực ra sốt không phải là một căn bệnh như nhiều người lầm tưởng. Có những nguyên nhân gây sốt do nhiễm khuẩn nhưng cũng có nguyên nhân gây sốt rất đơn giản như trẻ bị ủ ấm quá mức, sau tiêm phòng hoặc do bị chấn thương, bỏng, mọc răng… Tuy nhiên, sốt cao có thể khiến trẻ khó chịu và xuất hiện triệu chứng đau đầu, đau cơ thể, tim đập nhanh, gia tăng sự mất nước…Thậm chí nếu sốt trên 38,5 độ C ở trẻ dưới 5 tuổi có thể bị co giật.
Để tránh những sai lầm đáng tiếc khi chăm sóc trẻ sốt cao, PGS Dũng cho biết cách hạ sốt cho con đơn giản mà các bậc phụ huynh có thể làm ngay tại nhà là dùng khăn ấm lau toàn thân cho trẻ, đặc biệt lau nhiều ở trán, 2 hốc nách và bẹn, thay khăn 2-3 phút/lần để trẻ hạ nhiệt hiệu quả. Tuyệt đối không dùng nước lạnh, nước pha rượu hoặc cồn để lau cho trẻ; Để trẻ mặc quần áo mỏng, thoáng mát, không ủ ấm hoặc cởi hết đồ cho trẻ; Cho trẻ nằm nơi thoáng mát, giảm nhiệt độ phòng, tránh gió; Uống nhiều nước hoặc các dung dịch khác như sữa, nước trái cây, tốt nhất là uống nước oreson để bù nước cho cơ thể; Khi trẻ sốt trên 38,5 độ C phải cho trẻ uống thuốc hạ sốt theo liều lượng qui định.
Lưu ý khi lựa chọn thuốc hạ sốt cho trẻ
Theo các chuyên gia, hiện nay có nhiều loại thuốc hạ sốt trên thị trường với các thành phần khác nhau như Paracetamol, Ibuprofen, Aspirin….Những thuốc có chứa Paracetamol được tin dùng cho trẻ do ít tác dụng phụ và an toàn nhất. Thuốc có nhiều dạng và có thể dùng đường uống hoặc đặt hậu môn. Các mẹ nên cân nhắc khi dùng thuốc có thành phần Aspirin và Ibuprofen để hạ sốt cho trẻ vì Aspirin có thể gây tổn thương não, còn Ibuprofen có thể gây các phản ứng khó chịu đến đường tiêu hóa của trẻ.
Kịp thời đưa trẻ đến bệnh viện khi trẻ bắt đầu có một số biểu hiện bất thường như sốt cao liên tục (trên 39 độ C), khò khè, khó thở, ngủ li bì, khó đánh thức, co giật kèm tay chân lạnh, nôn hết những gì đã bú hoặc ăn, mỏ ác phồng cao, cổ cứng, xuất huyết, bỏ bú, tiêu chảy…..
Mai Thanh
