Diễn biến bệnh nhân     

Tại bệnh viện Sơn Tây:

Sản phụ Nguyễn Thị Loan mang thai lần 1, đã được phát hiện rau tiền đạo trung tâm. Ngày 21/10/2013, sản phụ Loan chuyển dạ đẻ và được chỉ định mổ cấp cứu tại Bệnh viện Sơn Tây. Trong quá trình mổ lấy thai, sản phụ Loan mất máu nhiều nên đã được truyền 700 ml khối hồng cầu (đây là toàn bộ cơ số máu dự trữ của Bệnh viện Sơn Tây) .

Sau mổ, sản phụ Loan có chảy máu âm đạo nhiều, dẫn đến sốc mất máu phải truyền nhiều  máu. Để cứu sống bệnh nhân, BV Sơn Tây đã phải khẩn cấp huy động thêm từ BV Huyết học Truyền máu trung ương và máu toàn phần của người nhà bệnh nhân – tổng số đã truyền 3000ml máu toàn phần (không tách huyết tương) nhóm B & 1000ml khối hồng cầu nhóm B

Sau mổ lần thứ nhất khoảng 6 giờ (4h, 22/10/2013),  sản phụ Loan vẫn chảy máu nhiều buộc phải mổ lần 2 để cầm máu. Tuy nhiên, do tình trạng mất máu nhiều nên dẫn đến rối loạn đông máu nặng làm cho máu không cầm được mà tiếp tục chảy máu. Bệnh nhân được chuyển đến BV Phụ Sản Hà Nội. Xác định đây là ca bệnh nặng, không đủ phương tiện, thiết bị để cứu chữa, BV Phụ sản Hà Nội đã nhanh chóng liên hệ và chuyển ngay đến Khoa Hồi sức tích cực - BV Bạch Mai.

Tại Khoa Hồi sức tích cực, Bệnh viện Bạch Mai. Ngay khi nhận được điện thoại của BV Phụ Sản Hà Nội, ban lãnh đạo khoa đã chỉ đạo chuẩn bị đầy đủ các trang thiết bị cần thiết như máy thở….Lúc 14h 45 phút, ngày 22/10/2013, sản phụ Nguyễn Thị Loan được chuyển đến Khoa Hồi sức tích cực, Bệnh viện Bạch Mai trong tình trạng rất nặng với các biểu hiện:

-        Hôn mê, sốc mất máu, huyết áp không đo được, niêm mạc rất nhợt

-        Các dẫn lưu sau mổ cắt tử cung ra rất nhiều máu (khoảng 500 ml/h) do rối loạn đông máu nặng

-        Kali máu tăng cao nguy hiểm đến tính mạng.

-        Nhiễm toan chuyển hóa nặng.

-        Suy đa tạng

-        Xét nghiệm: hồng cầu giảm còn  một nửa so với bình thường (1,9 triệu), tiểu cầu giảm; các xét nghiệm về đông máu rất tồi (PT chỉ có 16%, fibrinogen 0,36) mặc dù đã được truyền gần  5000 ml máu (từ bệnh viện Sơn Tây), chứng tỏ số lượng máu mất trên 7000 ml.

-        Vì thiếu máu nặng nên các mạch máu của bệnh nhân rất xẹp, không thể đặt đường truyền nên đã phải dùng máy siêu âm để hướng dẫn đặt các đường truyền tĩnh mạch trung tâm đủ lớn để truyền máu và lọc máu khẩn cấp.

Chẩn đoán: sốc mất máu do rối loạn đông máu nặng biến chứng suy đa tạng – tăng kali máu, toan chuyển hóa nặng ở bệnh nhân thai 39 tuần – rau tiền đạo trung tâm (đã mổ lấy thai và cắt tử cung)

Điều trị cấp cứu:

-        Đặt nội khí quản, thở máy

-        Lọc máu cấp cứu

-        Truyền các chế phẩm máu: hồng cầu, tiểu cầu, huyết tương tươi, yếu tố tủa VIII (hội chẩn với bác sĩ chuyên khoa Huyết học: rối loạn đông máu nặng với các bằng chứng như chảy máu nhiều qua ống dẫn lưu, máu không đông, fibrinogen 0,36, PT 16%, nghiệm pháp rượu dương tính mạnh, D- dimer 30,61; cần tạo điều kiện tối ưu khi lĩnh các chế phẩm máu).

Ngay lập tức và hằng ngày, dưới sự Chỉ đạo trực tiếp của Ban giám đốc, phối hợp liên tục 24/24 giờ, Khoa Hồi sức tích cực đã tiến hành hội chẩn giữa các chuyên khoa  (Huyết học, Sản khoa,  Ngoại khoa, Chống nhiễm khuẩn, Dị ứng miễn dịch, Gây mê hồi sức, Hồi sức tích cực, Dược, Vi sinh, Chẩn đoán hình ảnh….của Bệnh viện Bạch Mai và Viện  Huyết học – Truyền máu Trung ương) quyết định:

-        Tiếp tục hồi sức tích cực

-        Lọc máu liên tục và thay huyết tương cho bệnh nhân

-        Khi tình trạng ổn định: quyết định mổ lần 3 để dẫn lưu khối máu tụ.

 16h sau khi được điều trị khẩn trương, truyền các chế phẩm máu thì tình trạng đông máu cải thiện (PT 52,3%, fibrinogen 2,91), hồng cầu tăng 2,76 triệu, máu qua các dẫn lưu giảm (dưới 40 ml/h).

Sau 2 ngày điều trị, bệnh nhân tỉnh hoàn toàn, tình trạng rối loạn đông máu đã được đẩy lùi, không còn chảy máu qua dẫn lưu, nên đã được rút ống nội khí quản, tự thở với ô xy liều thấp. Tổng số máu phải truyền là khối hồng cầu nhóm B đã loại hết huyết thanh 3400ml, huyết tương tươi đông lạnh 1400 ml, tiểu cầu máy 02 đv, yếu tố tủa VIII nhóm 04 đv

Sau mổ, bệnh nhân hết sốt, tự thở khí phòng, mạch 90 l/p, HA 110/60 mmHg, đã rút hết dẫn lưu, hết suy thận.

  Hiện tại: bệnh nhân tỉnh, không sốt, thở khí phòng, không có biểu biện xuất huyết, ăn uống bình thường, vận động nhẹ nhàng trong phòng bệnh.

Ra viện ngày 15/11/2013.

Thành công trong công tác cứu chữa bệnh nhân Nguyễn Thị Loan là nhờ:

1.                       Sự chỉ đạo khẩn trương, tích cực của Bệnh viện đa khoa Sơn Tây, để huy động toàn bộ nguồn lực của bệnh viện và hợp tác tốt giữa các bác sĩ trong hệ thống y tế của thành phố như viện Huyết học truyền máu Trung ương…để mổ cấp cứu lấy thai và cầm máu.

2.                   Nhờ có những đơn vị máu của người nhà bệnh nhân và cả những nhà của bệnh nhân khác đang điều trị tại BV Sơn Tây (hơn 20 người). Chính nhờ những đơn vị máu quý giá của những người tình nguyện cho máu đã góp phần rất lớn trong việc cứu cho bệnh nhân qua được cơn nguy kịch.

3.                       Tập thể cán bộ của Bệnh viện Bạch Mai, gồm nhiều chuyên khoa sâu với các giáo sư, bác sỹ, điều dưỡng đầu ngành, giàu kinh nghiệm, tận tâm vì người bệnh, dưới sự chỉ đạo trực tiếp của PGS.TS. Nguyễn Quốc Anh, Giám đốc Bệnh viện đã tập trung tổng lực để cứu chữa bệnh nhân. Bên cạnh đó, phải kể đến hệ thống trang thiết bị hiện đại nhằm đáp ứng các yêu cầu về khám chữa bệnh.