Ngày đăng: 01/12/2025Tác giả: Đỗ Hằng - Thành DươngNgày 29/11, Bệnh viện Bạch Mai tổ chức Hội nghị khoa học cập nhật những tiến bộ mới trong phẫu thuật điều trị ung thư tụy, đồng thời ký kết thỏa thuận hợp tác với Bệnh viện Đại học Y khoa Tokyo (Nhật Bản). Sự kiện đánh dấu bước ngoặt trong hợp tác quốc tế, đồng thời mở ra diễn đàn chia sẻ những kỹ thuật ngoại khoa phức tạp bậc nhất hiện nay như phẫu thuật nội soi, phẫu thuật Robot và kỹ thuật mạch máu trong điều trị ung thư tụy.
Ung thư tụy được coi là một trong những bệnh lý ác tính có tiên lượng xấu nhất, bởi thường được phát hiện muộn và nhanh chóng xâm lấn các mạch máu lớn. Dù điều trị đa mô thức đã có nhiều tiến bộ, phẫu thuật triệt căn vẫn là cơ hội duy nhất giúp người bệnh có hy vọng khỏi bệnh.
Tuy nhiên, vị trí giải phẫu phức tạp, nằm sâu trong ổ bụng và liên quan mật thiết đến nhiều mạch máu quan trọng khiến phẫu thuật tụy trở thành thách thức lớn đối với các phẫu thuật viên trên toàn thế giới.

Sự kiện là diễn đàn chia sẻ những kỹ thuật ngoại khoa phức tạp bậc nhất hiện nay trong điều trị ung thư tụy
GS.BS. Yuichi Nagakawa: Tiếp cận những vùng giải phẫu khó bằng phẫu thuật Robot
Tại hội nghị, GS.TS.BS. Yuichi Nagakawa, Phó Giám đốc Bệnh viện Đại học Y khoa Tokyo – chuyên gia hàng đầu Nhật Bản về phẫu thuật Gan - Mật - Tụy, đã trình bày báo cáo “Cập nhật phẫu thuật tụy: Xu hướng hiện tại và định hướng tương lai”.
Giáo sư nhấn mạnh tầm quan trọng của việc phẫu tích tỉ mỉ quanh động mạch mạc treo tràng trên (SMA) - “con đường sống” cung cấp máu cho ruột non. Đây cũng là nơi ung thư tụy thường xâm lấn, đặc biệt tại vùng “Area D”, với tỷ lệ lên tới 44,9%, và vùng “Area C”, với tỷ lệ xâm nhiễm 14,1%.
Ông giới thiệu kỹ thuật bộc lộ đám rối thần kinh quanh SMA mà không làm tổn thương các nhánh thần kinh quan trọng, giúp giảm nguy cơ tiêu chảy nặng sau mổ.
Là một chuyên gia tiên phong trong phẫu thuật Robot, GS Nagakawa đánh giá cao ưu thế của công nghệ này trong cắt khối tá tụy. Hệ thống Robot cho phép phẫu thuật viên quan sát 3D sắc nét, thao tác linh hoạt trong không gian hẹp và khâu nối chính xác – điều mà phẫu thuật nội soi hay mổ mở gặp nhiều hạn chế. Ông khẳng định: “Phẫu thuật Robot sẽ là xu hướng tất yếu của tương lai”.

TS.BS. Nguyễn Thành Khiêm: “Triangle Operation” - xu hướng mới trong phẫu thuật ung thư tụy
Đại diện Bệnh viện Bạch Mai, TS.BS. Nguyễn Thành Khiêm - Phó Giám đốc Trung tâm Phẫu thuật Tiêu hóa trình bày báo cáo “Phẫu thuật Triangle và kỹ thuật tiếp cận SMA hai đường”.
Theo BS Khiêm, khoảng 50% bệnh nhân tái phát tại chỗ sau phẫu thuật, chủ yếu tại vùng quanh SMA và động mạch thân tạng. “Triangle Operation” ra đời nhằm lấy trọn vẹn tổ chức liên kết, thần kinh và hạch nằm trong “tam giác” giữa động mạch thân tạng - SMA - tĩnh mạch cửa. Các nghiên cứu cho thấy kỹ thuật này giúp tăng khả năng triệt căn và cải thiện thời gian sống.
Điểm nổi bật trong báo cáo là kỹ thuật tiếp cận SMA theo hai đường kết hợp:
Từ phía sau: Giúp bộc lộ gốc động mạch ngay từ đầu và kiểm soát tốt khi có chảy máu.
Từ bên trái: Tiếp cận từ vùng ít bị xâm lấn nhất, dần bóc tách sang phải và thắt sớm các mạch máu nuôi khối u.
“Kỹ thuật này cho phép phẫu thuật viên chủ động xử lý tình huống khối u xâm lấn mạch máu, đảm bảo diện cắt sạch (R0) và giảm tỷ lệ tái phát,” BS Khiêm nhấn mạnh.
Hiện Trung tâm Phẫu thuật Tiêu hóa, Bệnh viện Bạch Mai là một trong những đơn vị có số lượng ca phẫu thuật tụy lớn nhất Việt Nam, với hơn 200 ca mỗi năm, trong đó khoảng 100 ca cắt khối tá tràng đầu tụy.
Kỹ thuật tiếp cận SMA và bảo tồn thần kinh được thực hiện hệ thống cho bệnh nhân ung thư.
Tỷ lệ phẫu thuật cắt - tạo hình mạch máu đạt 19-20% và đã trở thành thường quy khi khối u xâm lấn mạch máu.
Phẫu thuật nội soi chiếm tỷ lệ cao, áp dụng trong hầu hết ca cắt thân - đuôi tụy và 30-40% ca cắt khối tá tụy, mang lại nhiều lợi ích cho người bệnh.

TS.BS. Nguyễn Thành Khiêm - Phó Giám đốc Trung tâm Phẫu thuật Tiêu hóa trình bày báo cáo “Phẫu thuật Triangle và kỹ thuật tiếp cận SMA hai đường”.
Hợp tác Việt - Nhật: Cơ hội tiếp cận kỹ thuật cao ngay tại Việt Nam
Phát biểu tại hội nghị, PGS.TS.BS. Vũ Văn Giáp - Phó Giám đốc Bệnh viện Bạch Mai khẳng định hợp tác với Bệnh viện Đại học Y khoa Tokyo là chiến lược quan trọng, mở ra cơ hội hội chẩn từ xa, chuyển giao kỹ thuật, đào tạo chuyên sâu và đưa chuyên gia Nhật Bản trực tiếp phẫu thuật tại Việt Nam.
Với sự đầu tư mạnh mẽ về trang thiết bị, nguồn nhân lực chất lượng cao cùng sự hỗ trợ từ các quốc gia có nền y học tiên tiến, người dân hoàn toàn có thể tiếp cận kỹ thuật phẫu thuật ung thư tụy hiện đại ngay tại Bệnh viện Bạch Mai mà không cần ra nước ngoài.